Sterker gras op nieuw trainingscomplex FC Utrecht door Draintalent

ARTIKEL

Bart Mullink, donderdag 8 september 2022

277 sec

Duurzaam drainagesysteem maakt beregening overbodig

De Ridder Golf, Sport en Groen heeft de velden bij het nieuwe trainingscomplex dat bestemd is voor het eerste elftal van FC Utrecht, zo aangelegd dat de velden bijna zonder de gangbare beregening kunnen. Watertoevoer gaat via het drainagesysteem.

De Draintalent-installatie.

Voetbalclub FC Utrecht treedt zelf op als opdrachtgever van het project-Topsportcentrum op het gemeentelijke Sportpark Overvecht Noord. Als hoofdaannemer zag De Ridder dat de lat hoog was gelegd. Behalve dat de club uitstekende velden wil, werden ook vanuit de gemeente Utrecht en het hoogheemraadschap nog allerlei eisen gesteld. Die gingen onder meer over vergroening, verduurzaming, ecologie, biodiversiteit en waterbeheer. De installatie van het Draintalent-systeem speelt bij de realisatie van de hoge ambities een prominente rol. In combinatie met opslag van water moet dit zorgen voor een gesloten watercircuit. Omdat overtollig water zo veel mogelijk op het complex wordt bewaard, belast dit het polderafvoerstelsel niet. Ook bij langdurige droogte volstaat de eigen buffer. Extra water uit de sloten zal vrijwel nooit nodig zijn.

Het systeem bestaat uit een pomp, een put en drainbuizen op 1,40 meter afstand van elkaar onder het gras. Dat gras krijgt via die drainbuizen ook het water aangevoerd. Dankzij capillaire werking trekt het vanaf de drainbuizen omhoog naar de wortels. 'De wortels gaan tegelijkertijd het water beneden opzoeken,' zo licht Lucas Servaas van De Ridder toe. Samen met zijn vaste onderhoudsman op het complex, Luuk van den Breemer, en Rudolf Molenaar van Draintalent geeft hij in het nagelnieuwe clubgebouw een toelichting op het project waar het innovatieve Draintalent-systeem zich in de praktijk mag bewijzen.

Uitzicht op de trainingsvelden bij het nieuwe clubgebouw.

'Lui'

Servaas en Van den Breemer tonen zich er beiden enthousiast over na het eerste halfjaar dat het operationeel is. 'De kreet is weleens,' zegt Servaas, 'dat gras lui is. Dat komt, het krijgt alles van boven: zon, water, mest. Nu de wortels het water beneden opzoeken, blijken ze twee keer zo diep te gaan als anders. Zo krijgen we een sterke grasmat, die veel sneller herstelt na speelschade.'

Beregening van boven is overbodig geworden. In principe kunnen de sproeiers weg blijven, maar ze zijn er wel. Ze worden gebruikt om het veld voor een training te bevochtigen, verklaart Van den Breemer. 'Maar dat is puur met het oog op de speeleigenschappen. We zitten nog een beetje in de experimenteerfase. Vooral in het begin heb ik de sproeiers weleens gebruikt voor de beregening, maar in principe hoeft het niet.'

Optimaliseren

Sensoren meten de vochtigheid in de bodem in combinatie met verschillende andere gegevens, ook bovengronds, onder andere van een weerstation. Zo houdt het systeem rekening met de weersomstandigheden en de invloed daarvan op vernatting en verdroging. Het genoemde weerstation levert informatie op over de weersgesteldheid, maar loopt niet vooruit op ontwikkelingen. Dat doet Van den Breemer wel. 'Als ik flinke buien verwacht, anticipeer ik daarop. Dan laat ik de pomp alvast draaien. Zo ben ik,' legt hij uit, 'voortdurend bezig om alles te optimaliseren. De trainingsvelden worden heel intensief gebruikt en het is belangrijk dat ze altijd goed bespeelbaar zijn.'

Om de Draintalent effectief te kunnen inzetten, werd een speciale pomp ontwikkeld. 'Deze heeft,' zegt Molenaar, 'de eigenschap dat lucht en water erin van elkaar worden gescheiden. Normaal kun je namelijk pas beginnen met pompen als de drains vol staan met water. Als er nog lucht in zit en die komt mee, werkt zo'n pomp niet goed en kan deze er zelfs door kapotgaan. Nu is dat probleem er niet meer. Zo kun je veel sneller beginnen met het actief onttrekken van water. Dat levert veel tijdwinst op.'

Hij benadrukt dat het om een geheel nieuw product gaat dat nog volop in ontwikkeling is. 'In ons innovatiecentrum komen volop nieuwe ideeën naar boven over wat er nog meer mee zou kunnen met behulp van regeltechniek. Bijvoorbeeld de weersverwachting erin verwerken. Al kun je daarop ook niet blindvaren,' schetst hij dat het nog best ingewikkeld is om de informatie dan in combinatie met andere gegevens passend te verwerken. 'Voorlopig beperken we ons om die reden tot een reactief systeem. We kunnen niet alles tegelijk en hebben ons eerst gefocust op basis: de vacuümdrainagetechniek.' Het is volgens hem al een hele opgave als een dergelijke techniek moet worden uitgerold over een oppervlakte van, per veld, 7000 vierkante meter. 'En omdat ook bij de uitvoering ervan veel specifieke kennis komt kijken, doen we die samen met een aantal vaste partijen.'

Opslag

Wateropslag is belangrijk om de mogelijkheden van de Draintalent goed te benutten. Die opslag kan, afhankelijk van de lokale omstandigheden, verschillende vormen krijgen. Een reservoir met folie, een ondergronds voorraadvat, een kratjessysteem of de ondergrond zelf, zoals in Utrecht. Die optie was een buitenkans in Overvecht, dankzij een bijzondere bodemopbouw. Een die te danken is aan de manier van bouwrijp maken van deze stadsuitbreiding in de jaren zestig. De vruchtbare toplaag werd afgegraven en later teruggelegd op een nieuw zandpakket van ongeveer 70 centimeter dik. De buizen van de Draintalent zitten in de toplaag. Het oude drainagesysteem in de zandlaag is gehandhaafd en wordt nu ingezet om de wateropslag in deze laag te regelen.

Door in de put van het systeem schuiven hoger of lager te zetten, is het grondwaterniveau in de zandlaag te regelen. Over deze wijze van waterbuffering zijn speciale afspraken gemaakt met de gemeente en het hoogheemraadschap. Die zijn volgens Servaas erg te spreken over het gesloten watercircuit dat FC Utrecht zo weet te realiseren. 'De capaciteit van de buffer is enorm, want het gaat om een oppervlak tweeënhalve hectare.' Al het water dat in de bodem naar beneden zakt, belandt in dit zandpakket. Dus ook het deel van het met de Draintalent geïnfiltreerde water dat naar beneden zakt. 'We zijn nog aan het bekijken tot welk niveau we het peil in de zandlaag precies maximaal zullen laten komen.' De gedachten gaan volgens Servaas uit naar een niveau van tot zo'n 20 tot 40 centimeter onder de toplaag, die zelf 25 centimeter dik is.

'De aanleg van het Draintalent-systeem vergt veel specifieke kennis, daarom werken we daarbij samen met een aantal vaste partners'

Rudolf Molenaar: 'Dankzij de scheiding van lucht en water in de pomp, kun je ook al actief water onttrekken als de drains nog niet vol staan.'

Locatiegebonden

Molenaar noemt het een typisch locatiegebonden oplossing. 'Sinds FC Utrecht koos voor de Draintalent, zag hij meer eredivisieclubs al belangstelling tonen. Sparta bijvoorbeeld. Die club krijgt een Draintalent onder het stadionveld. 'Dat veld ligt op een 70 centimeter dikke kleilaag. Van zand eronder is daar geen sprake. Overal zijn de omstandigheden dus anders. Het blijft altijd maatwerk.'

Dankzij de aanleg van het nieuwe Topsportcentrum heeft het eerste elftal van FC Utrecht nu een geheel eigen trainingslocatie. Het team verhuisde van het oude trainingscomplex Zoudenbalch naast het FC Utrecht-stadion. Dit werd gedeeld met de jeugdteams waardoor het daar zo druk was, dat de wedstrijden van de jeugdteams niet meer allemaal op het complex konden worden gespeeld. Voor de jeugdteams en Jong FC Utrecht is er nu veel meer ruimte op Zoudenbalch terwijl het eerste elftal op het Topsportcentrum de faciliteiten heeft gekregen die, zoals FC Utrecht het formuleert, 'aansluiten bij de ambities'.

De Ridder heeft voor FC Utrecht niet alleen de nieuwe trainingsvelden aangelegd, het bedrijf heeft ook een onderhoudscontract voor alle velden van de voetbalclub. Behalve die op het nieuwe Topsportcentrum, zijn dat het veld in het Stadion Galgenwaard en de velden op trainingscomplex Zoudenbalch.

'De verhuizing van het eerste elftal naar Overvecht komt ook de jeugd van FC Utrecht goed uit. Die kreeg hierdoor op Zoudenbalch, het oude trainingcomplex naast het stadion, meer ruimte'

Groen

De ligging van het complex in het groen, met veel beschutting van bomen en bosschages, in combinatie met waterpartijen, biedt de spelers veel privacy. Uitsluitend naast het veld dat grenst aan EDO Utrecht moest als extra voorziening nog een winddoek worden geplaatst om besloten trainingen echt besloten te kunnen krijgen. Langs het doek komt nog een haag, zodat zelfs dit een groene uitstraling krijgt.
Het trainingscomplex kreeg twee volwaardige speelvelden met UEFA-maatvoering plus nog een iets kleiner trainingsveld.

Hoosbuien

Een tegenvaller waren hoosbuien op bij uitstek ongelegen momenten. Eentje vernielde vorig jaar een net ingezaaid veld grotendeels. 'Met die buien hebben we elke keer geen geluk, dacht ik toen het dit voorjaar weer raak was. Maar anders dan vorig jaar, was het Draintalent-systeem inmiddels operationeel. Er was uitgerekend een rondleiding gaande aan een groep geïnteresseerden toen weer zo'n enorme hoosbui losbarstte. Opnieuw stond een net ingezaaid veld helemaal onder. Alleen deze keer maar heel even. Een half uur later had de Draintalent het al droog gepompt.'

LOGIN   met je e-mailadres om te reageren.

REACTIES

Iwan de Boer Thursday 8 September 2022 Zou dit ook toepasbaar zijn op gravel tennis banen ?

Rudolf Molenaar Friday 9 September 2022 Beste Iwan, Bedankt voor je vraag. De toepasbaarheid op gravel is afhankelijk van de lokale situatie, verzoek is om even contact met ons op te nemen op telefoonnummer 085-0501681. Alvast bedankt! Met vriendelijke groet, Rudolf Molenaar DrainTalent

download artikel

Tip de redactie