Waarom we natuurgrasvelden wel beoordelen, maar niet keuren

ARTIKEL

John Ariëns, senior adviseur bij Kiwa Isa Sport, donderdag 21 mei 2020

129 sec

Moeten natuurgrasvelden, net als kunstgrasvelden, niet gewoon periodiek gekeurd worden? Het is een vraag die al vaak in ons vakblad aan de orde gekomen is, zeker op momenten dat de kwaliteit van natuurgrasvelden ter discussie gesteld wordt. In onderstaande column geeft John Ariëns, senior adviseur bij Kiwa Isa Sport, zijn mening.

John Ariëns van Kiwa ISA Sport

Hoewel natuurgrasvelden nu geen verplichte beoordeling nodig hebben, was dat begin jaren 2000 wel het geval, toen de wetra-velden in opkomst waren. Deze velden konden meer uren bespeeld worden dan traditionele natuurgrasvelden. Ook traditioneel aangelegde en gerenoveerde natuurgrasvelden werden toen beoordeeld. Al snel kwam er discussie over de vraag welke velden beoordeeld moesten worden. Als je een veld bijvoorbeeld voor vijftienduizend euro renoveerde en daar kwam een verplichte beoordeling van pakweg tweeduizend euro bij, dan waren deze kosten in veler ogen te hoog. Met het nemen van bodemmonsters, laboratoriumonderzoek, het uitvoeren van hoogtemetingen, het maken van profielgaten en eventueel tussenbezoeken zit je al snel op zo'n bedrag. Bij kunstgrasvelden gaat het om heel andere bedragen. Dan spreek je over een budget van tonnen en zijn de kosten van een verplichte keuring relatief beperkt.

Van verplicht beoordelen wordt de kwaliteit van natuurgrasvelden niet direct beter. Door noodzakelijke en vaak ingrijpende bodembewerkingen gaan de bodemstructuur en het bodemleven over het algemeen sterk achteruit; dat moet zich in de loop van de tijd herstellen. De kwaliteit van een veld hangt daarna vooral samen met de budgetten voor het veldonderhoud, en die staan helaas soms onder druk. Zeker met de Green Deal Sportvelden zal meer en intensiever onderhoud (extra wiedeggen, snijden, prikken, verticuteren en doorzaaien) noodzakelijk zijn om natuurgrasvelden in goede conditie te houden, en dus meer budget voor onderhoud. Bij geprivatiseerde verenigingen is het onderhoud vaak in handen van vrijwilligers. Maar vrijwilligers met kennis van zaken zijn een uitstervend ras, net als deskundige beheerders bij gemeenten. Op die manier gaat veel specialistische kennis verloren en dat komt de kwaliteit van de velden zeker niet ten goede.

Al snel kwam er discussie over de vraag welke velden beoordeeld moesten worden

Wat de kwaliteit wél ten goede komt, is het monitoren en beoordelen van velden. Bij Kiwa ISA Sport doen we veel periodieke beoordelingen van natuurgrasvelden, om samen met beheerders, eigenaren en vrijwilligers te bekijken welke onderhoudsmaatregelen gewenst zijn binnen de financiële mogelijkheden. Soms proberen we te komen tot het oprekken van het onderhoudsbudget, om de kwaliteit van de velden op het gewenste niveau te houden en waar mogelijk te verhogen. Gemeenten en aannemers kunnen op aanvraag bij ons terecht om hun velden te laten beoordelen. Moeten de velden verplicht gekeurd worden? Daar ga ik niet over; dat is aan de KNVB. Bij een regulier natuurgrasveld is de kwaliteit eerder afhankelijk van het moment waarop je komt; het is echt een momentopname. Kom je op een moment dat wormen heel actief zijn, dan is het veld ongetwijfeld minder vlak. Een natuurgrasveld ziet er in augustus compleet anders uit dan in april, als er een vol seizoen op gespeeld is. Het ligt er dus maar net aan wanneer je zo'n beoordeling zou uitvoeren, en dat maakt de hele kwestie een stuk ingewikkelder. Degene die beoordeelt, moet kennis van zaken hebben en kunnen doorzien dat een veld tijdens een opname wellicht een wat minder zichtbare kwaliteit heeft, maar wel de potentie heeft van een goed veld. Zomaar op een willekeuring moment in het jaar een sporttechnische meting doen (met balrol, balstuit enz.) en deze toetsen aan de thans bestaande sporttechnische norm, dat is naar mijn mening een weinig zinvolle exercitie en geeft geen beeld van de werkelijke kwaliteit van een veld.

Een andere discussie gaat over sporttechnische en materiaaltechnische normen voor natuurgrasvelden. Deze zijn er al sinds 2004 en vooral op de materiaaltechnische norm is kritiek. Maar als de materiaaltechnische norm met verstand van zaken als richtlijn wordt gehanteerd, is het meestal mogelijk om tot een goed natuurgrasveld te komen.

REACTIES

		John van Vliet Thursday 21 May 2020

Technisch gesproken zouden alle natuurgrasvelden voldoen wanneer op basis van testmethode CN 4.1 de G waarde zit tussen de 35 en 55 G.

		Marcel Bouwmeester Wednesday 27 May 2020

Beste john,
Wat een leuk stukje en ik ben het met je eens.
Shrijf nog eens vaker je kennis op.

		Prof.dr.ir.Donald Gabriels Wednesday 27 May 2020

Goed John...prachtig artikel

Graag werken we mee aan richtlijnen of normen voor natuurgrasvelden. Misschien eind komt er volgend jaar terug een ETS Field Days in Gent. Welkom!

		Aad van Wijk Wednesday 27 May 2020

Goed verhaal, John. Je artikel eindigt met de opmerking : “Een andere discussie gaat over sporttechnische en materiaaltechnische normen voor natuurgrasvelden. Deze zijn er al sinds 2004”. Die normen beogen droge velden door snelle afvoer van water. Het accent ligt daarbij op doorlatendheid van toplaag en ondergrond. Nu het steeds droger wordt dient er meer aandacht te komen bij normering voor de vochtlevering door de bodem, d.w.z. voor de hoeveelheid beschikbaar vocht in toplaag en onderliggend bodemprofiel en voorde capillaire opstijging van water vanuit de ondergrond naar de wortelzone..

		Henk Kamp Thursday 24 September 2020

Hallo John,
Blij dat er vanuit de groene hoek ook eens aan de bel wordt getrokken. Ook in die hoek wordt er echt wel door ontwikkeld met grassen, machines bodemprofielen e.d. En als ik het goed begrijp loopt de GRASSMASTER toch ook nog mee.
Als ik hoor dat er kunstgrasvelden worden opgeruimd, heb ik toch een goed gevoel.
Groeten aan de hele afdeling.

download artikel

Tip de redactie