In een rechte lijn naar een beter milieu

ARTIKEL

Karlijn Raats, donderdag 18 juli 2019

252 sec

SC Heerenveen omarmt footprintvriendelijke belijningsmethode

Sinds december 2018 gebruikt SC Heerenveen belijningsverf van Expoline. Daarmee zijn ze rigoureus overgestapt op een andere belijningsmethode, wat niet zonder risico is, want BVO's stellen hoge eisen aan de lijnen op de velden. Sportveldbeheerder Eldert van Dam vertelt over zijn bevindingen. 'Iedereen in de sportveldensector heeft het over de Green Deal en het milieu, maar we verbruiken nog veel plastic. Met dit systeem besparen we honderden plastic jerrycans aan afval per jaar. Ook zijn we te spreken over de kwaliteit van de lijnen.'

Expoline, fabrikant van belijningsverf en onder meer leverancier van Uefa, werkt al jaren aan de ecologische voetafdruk van het product en het bedrijf. Dit doet Expoline sinds 2002 door bij verenigingen cilindervormige tankunits met een hoogte van 2 m en een diameter van 95 cm te plaatsen.

Geen plastic afval

Raf Bogaerts van Expoline: 'In de Franse, Belgische en Nederlandse belijningsmarkt worden zo'n 240 duizend jerrycans op jaarbasis geleverd. Een jerrycan is van plastic en weegt circa 900 gram. Jaarlijks belandt dus zo'n 215 duizend kg plastic op de afvalberg doordat we onze sportvelden belijnen. Bij clubs die niet beschikken over twee of drie velden en voor wie een tankunit te groot is, kunnen wij wel jerrycans leveren, maar die nemen we na gebruik weer in via een statiegeldsysteem. We spoelen ze uit en gebruiken ze opnieuw. Dit statiegeldsysteem bestaat al sinds 2012. Klanten hebben daardoor geen plastic afval.' De tankunit past door elke deur en kan een behoorlijke voorraad bergen. 'Met een volle tank kunnen twee tot drie velden een heel seizoen lang belijnd worden,' aldus Bogaerts.

Door een sensor in de silo's kan Expoline van afstand zien wanneer de voorraad slinkt

Raf Bogaerts

Slimme logistiek

Er staan een paar honderd tanks in Nederland, vooral bij gemeenten en verenigingen. In het buitenland staan er tanks bij enkele BVO's, zoals Atletico Madrid en Valencia, en bij een aantal eersteklassevoetbalclubs in België. SC Heerenveen is de eerste en tot nu toe enige locatie waar Expoline een sonar in de tank heeft geplaatst. Bogaerts: 'We meten de tankinhoud met sonars, zodat we op tijd weten welke klanten bevoorraad moeten worden. Hierop kunnen we onze logistiek afstemmen, zodat we zo min mogelijk kilometers hoeven te rijden en benzine kunnen besparen. We streven ernaar om regio's, bijvoorbeeld heel Noord-Nederland, in één keer te bevoorraden.'

App

Bogaerts vertelt dat er een app is aangesloten op de sonar in de tank. Hierop kunnen beheerders hun verbruik monitoren. 'De meeste beheerders hebben nog niet inzichtelijk hoeveel zij per week verbruiken. De ene keer heb je een toernooi en moet je extra belijnen, de andere keer moeten bepaalde velden extra belijnd worden. Soms willen fieldmanagers niet in het weekend worden opgeroepen om extra te belijnen en doen ze het op vrijdag driedubbel. Op basis van het gemeten verbruik kan worden berekend wanneer de tank leeg raakt, waardoor je kunt anticiperen. En de beheerder kan zijn begroting daaraan aanpassen.'

SC Heerenveen

Sportveldbeheerder Eldert van Dam van SC Heerenveen vertelt met welke methode er eerst werd gewerkt: 'Hiervoor werkten we met een product van een andere leverancier. Dat zat in jerrycans. Per keer bestelden we er zo'n dertig van. We bestelden om de twee maanden. Jaarlijks gooiden we dus 180 tot 200 jerrycans in de grijze afvalcontainer. Het kalkproduct moesten we aanlengen met water. Dat mengsel namen we mee op de kar om de belijning uit te voeren.'

Na de overstap op Expoline kwamen er twee silo's in de garage te staan. In elk daarvan zit 500 liter. Van Dam: 'We hebben dus 1000 liter op voorraad staan. Er staan streepjes op de tank, net als op een maatbeker. Bovendien heeft Expoline in de silo's een sensor geplaatst, zodat zij van afstand kunnen zien wanneer de voorraad slinkt. In het begin hield ik contact met Expoline om te verifiëren of zij hetzelfde zagen als ik. Dat bleek het geval te zijn. Wanneer we op 250 liter zitten, bellen ze ons op; dat is ongeveer eenmaal in de drie maanden. Dat hebben we afgesproken, omdat wij als betaaldvoetbalorganisatie negen velden moeten belijnen op het trainingscomplex. We moeten altijd op tijd bevoorraad zijn.'

Eldert van Dam

Tijdwinst

SC Heerenveen bespaart een hoop tijd, geld en plastic. Van Dam: 'Door de silo's besparen we 180 jerrycans per jaar. We hoeven de kalk nu ook niet meer te mengen. Voorheen waren we een kwartier bezig met voorbereiden voordat we konden belijnen. Nu zetten we een emmer onder de silo, we draaien het kraantje open en de kant-en-klare belijningsverf komt eruit gelopen. Dat duurt hooguit drie minuten. In de vrijgekomen tijd kunnen we nu mooi andere werkzaamheden doen.'

Minder kalk nodig

Het verbruik schijnt ook efficiënter te zijn. Volgens Van Dam kon men met 25 tot 30 liter belijningsverf anderhalf trainingsveld voorzien van belijning en extra belijning. Die velden hebben namelijk extra lijnen omdat de trainer dit graag zo ziet. 'Tussendoor moesten we dan terug naar het magazijn om opnieuw te vullen. Nu kunnen we met één kar van circa 20 liter op twee trainingsvelden extra belijning aanbrengen', aldus Van Dam. 'Omgerekend naar gewone velden kunnen wij met een kar van 20 liter dus drie gewone voetbalvelden belijnen, met twee achterlijnen, twee zijlijnen, een middenlijn, een cirkel en het binnenwerk van de zestienmetergebieden.'

'Met dit belijningssysteem besparen we tweehonderd jerrycans aan afval en een hoop tijd'

Waarmee wordt die efficiëntieslag behaald? 'Ik denk dat deze karren iets zuiniger staan afgesteld en dus minder kalk opspuiten. Maar de kwaliteit lijdt er niet onder. Wij hoeven niet vaker te belijnen. We zijn een BVO, dus we belijnen de trainingsvelden van de BVO, waaraan iets hogere eisen worden gesteld, tweemaal in de week. Maar de gewone wedstrijdvelden belijnen we gewoon eenmaal in de week. En als we ze op donderdag doen, staan ze er op zaterdag nog prima op. Het is wellicht voor de bodem ook beter dat we minder kalk de grond in spuiten.'

Hoge druk

Bogaerts legt uit: 'De efficiëntie wordt bereikt doordat we de belijningsverf als het ware atomiseren, dus niet meer verneveld aanbrengen, zoals bij lage druk het geval is. De spreiding van de verf is daardoor optimaal, waardoor je met een veel dunnere deklaag hetzelfde resultaat bereikt.'

De meeste belijningstoestellen werken met 2 tot 4 bar. Volgens Bogaerts worden de Expoline-lijnen met 40 bar opgespoten. Van Dam: 'Ik merk niet dat het werken met hoge druk het belijnen moeilijker maakt. We belijnen altijd langs een lijntje. Daardoor kun je feitelijk weinig fout doen. We hebben nu een kar met drie wielen; daarmee loop ik even snel als met het vorige karretje met vier wielen. Dat we weleens verder van de lijn af spuiten, komt meestal door kuiltjes in het gras. Maar deze kar ligt goed op het gras en volgt de ondulaties. Het voordeel van de hogedrukspuit is dat je het reservoir ook met water kunt vullen. Dan kun je de kar ermee schoonmaken en doorspuiten. Voorheen gebruikten we aan het einde van de week een reinigingsmiddel om de leidingen van de belijningskar door te spoelen, anders koekte de kalk aan. Het schoonmaakmiddel verdween natuurlijk in het riool. Bij Expoline hoeven we geen schoonmaakmiddelen te gebruiken. Aan de spuitkop van de Expoline-kar zit een knopje dat je kunt omdraaien; dan blaast de hoge druk het vuiltje in de spuitkop weg uit de leiding. Daarna draai je het knopje terug en kun je weer verder met belijnen.'

Kosten

Is Van Dam duurder uit? 'Nee, qua kostprijs is het waarschijnlijk even duur als het vorige product dat we hadden. Maar als je berekent hoeveel jerrycans er niet meer in het milieu terechtkomen en hoeveel tijdwinst de nieuwe belijningsmethode oplevert, denk ik dat we voordeliger uit zijn.'

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie