Hoe overleven sportclubs hun energierekening?

ARTIKEL

Jeroen Poldermans, woensdag 11 januari 2023

281 sec

Kies voor een integrale aanpak!

Het is vijf voor twaalf voor de meeste sportverenigingen. De energierekening rijst nu al de pan uit. Welke maatregelen kunnen en moeten clubs nemen om het hoofd boven water te houden?

'In 2021 kostte gas 70 cent per kuub. Dat was voor veel verenigingen al een mokerslag. In 2022 is de prijs alleen maar doorgestegen. De laatste weken is een dalende trend te zien. Momenteel kost een kuub gas rond de 2 euro, inclusief belastingen. Terug naar het oude niveau van voor 2021 is voorlopig niet in zicht', zo valt Robert den Ouden met de deur in huis. Den Ouden is directeur van SportStroom en daarnaast geaccrediteerd energiecoach namens het ministerie van VWS via de adviestool Sport NL Groen, een initiatief van de Routekaart Verduurzaming Sport.

'Het prijsplafond is leuk bedacht, maar dat gaat om nog geen 20 procent van de energienota van een vereniging'

Noodklok

Voorheen bedroegen de energiekosten zo'n 15 procent van de exploitatiekosten van een club, maar inmiddels overstijgt dat percentage de overige kosten en luidt voor veel clubs de noodklok. Een verdubbeling van de energielasten leidde tot 66,3 miljoen euro extra energiekosten voor alleen al de voetbalverenigingen. De prijsstijgingen vormen een serieuze bedreiging voor de sportclubs, die meestal niet beschikken over grote financiële reserves. [1] NOC*NSF doet daarom een dringend appel op gemeenten om een noodfonds in te stellen.'Het prijsplafond is leuk bedacht, maar dat gaat om nog geen 20 procent van de energienota van verenigingen. Voor de resterende 80 procent moeten ze gewoon de marktprijs betalen. Gelukkig kunnen verenigingen vanaf april 2023 aanspraak maken op de tegemoetkomingsregeling TEK. Desondanks moeten clubs rekening houden met een verviervoudiging van hun energierekening. Temeer daar ook de netbeheerkosten meer dan 40 procent stijgen, de energiebelasting is verhoogd en de heffingskorting is verlaagd.'

Robert den Ouden

Schrap zetten voor hoge kosten

Energiebesparende maatregelen lossen de problemen niet op korte termijn op. Ze zijn niet van de ene op de andere dag door te voeren en kennen een terugverdientijd van meerdere jaren. Dat erkent ook Den Ouden: 'Natuurlijk is verduurzamen het antwoord. Je moet dan alleen nog wel een heel slecht jaar door, want je bent driekwart jaar verder eer bijvoorbeeld zonnepanelen geïnstalleerd zijn. De clubs moeten zich dus schrap zetten voor hoge kosten, deze winter. Daar ontkomen ze niet aan, maar dat neemt niet weg dat er oplossingen voorhanden zijn.'

Gedrag en bewustwording

'Er moet bij de clubs een verandering komen in gedrag en bewustwording. Als je kijkt waar de klappen vallen, dan is het aan de stroomkant de veldverlichting en aan de gaskant de verwarming en warmwatervoorziening van het pand. Vaak staat een club de hele dag te stoken om de accommodatie op temperatuur te houden, terwijl die maar kort gebruikt wordt: na de wedstrijd of training een uurtje biertje drinken en babbelen en dan gaat men weer naar huis. Clubs werken vaak met trage gasgestookte technieken en daar betalen ze nu de rekening voor. Een ander pijnpunt, met name bij voetbalclubs, is warm water. Clubs staan veelal 24/7 warm water te bufferen voor enkele piekmomenten in de warmwatervraag per week. Niet voor niets sluiten steeds meer voetbalclubs hun douches af, want het is niet meer op te brengen. Een elektrisch alternatief is voor voetbalverenigingen lastig en zeer kostbaar, vanwege de grote piek door de gelijktijdigheid in de warmwatervraag. Bij tennis en hockey ligt dat anders, omdat daar structureel minder gedoucht wordt. De bottleneck is dat de toegepaste technieken bij veel accommodaties verouderd zijn en niet aansluiten bij het gebruik ervan', constateert Den Ouden.

Zonnepanelen bij tennisvereniging Griffensteyn

'Clubs staan veelal 24/7 warm water te bufferen voor enkele piekmomenten in de warmwatervraag per week'

Integraal plan

Den Ouden hamert op het maken van een goed plan: de juiste dingen in de juiste volgorde doen. Precies daar kan een vereniging bij geholpen worden door een gratis begeleidingstraject via Sport NL Groen. 'De volgorde waarin je maatregelen neemt is belangrijk. Je moet een integraal plan hebben waarin alle ideeën op elkaar aansluiten. Eerst besparen, dan opwekken, dat is het mantra in de duurzame wereld', legt Den Ouden uit. Als voorbeeld noemt hij een onderhoudsplan. 'De meeste clubs beginnen met repareren als het dak lekt. In een goede planning wordt voor de komende jaren vastgelegd wanneer er onderhoud gepleegd moet worden of wanneer er dubbel glas gezet moet worden. Je moet een duurzaamheidsvisie hebben, liefst gecombineerd met een onderhoudsplan. Als je dat niet hebt en daar ook geen geld voor gereserveerd is, kom je voor verrassingen te staan.'

Heilige graal

Volgens Den Ouden hebben clubs behoefte aan slimmere technologie. Dat is de heilige graal. Stroom kunnen ze immers veelal op eigen dak opwekken. 'We zijn met steeds meer clubs aan het verkennen waar we gedateerde gasgestookte techniek kunnen vervangen door snelle elektrische technieken, om dan vervolgens de stroom op eigen dak op te wekken. Daarbij is de afbouw van de salderingsregeling, in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, geen belemmering: de terugverdientijd van zonnepanelen is momenteel zó kort dat ze allang terugverdiend zijn als in 2030 de salderingsregeling is afgebouwd naar nul. Tegen die tijd zijn er zeker verbeterde en betaalbare opslagsystemen voor zonnestroom op de markt.'

Gratis geld

Amateurverenigingen kunnen een beroep doen op de BOSA, een subsidie waarmee maximaal 30 procent van een investering gefinancierd wordt. Gratis geld is altijd welkom, maar dit betekent wel dat een club nog altijd 70 procent van een investering zelf moet betalen. Dat bedrag kan uit eigen middelen komen, opgehaald worden bij sponsoren en leden of door crowdfunding. Voor 2022 was er een budget van 75,5 miljoen euro beschikbaar. Dit potje is op 1 januari 2023 opnieuw gevuld. De vraag is of al die duurzaamheidsplannen nog wel uit de BOSA te betalen zijn. Het enige andere financiële arrangement voor sportverenigingen is de Sportlening.

Sportlening

De Sportlening is een initiatief van het BNG (Bank Nederlandse Gemeenten) Duurzaamheidsfonds en stelt sportverenigingen in staat een lening aan te vragen voor de verduurzaming van hun accommodatie. Dankzij een garantie van de Stichting Waarborgfonds voor de Sport is het mogelijk om een lening te verkrijgen tegen een marktconforme rente. De lening bedraagt minimaal 10.000 euro en maximaal 500.000 euro. 'Bijna alle sportclubs die extern moeten financieren maken daar gebruik van. Clubs die investeren in duurzaamheid maken zo'n financiële klapper, dat ze met gemak de rente-aflossing van de lening kunnen betalen. Een goed plan levert meer op dan een losse maatregel', volgens Den Ouden. Meer kunt u lezen op www.sportlening.nl.

Adviestool Groen NL

Zoals gezegd, is Den Ouden één van de energiecoaches die door het ministerie van VWS zijn geaccrediteerd om via de adviestool Sport NL Groen clubs te begeleiden bij hun verduurzamingsplannen. Deze online tool probeert verduurzaming toegankelijk en rendabel te maken voor sportclubs. Energiecoaches zoals Den Ouden begeleiden verenigingen van a tot z en informeren hen over de businesscase, techniek, financiering en subsidies.
Afgelopen zomer was er een aanbesteding van het ministerie waarop partijen konden inschrijven die begeleidingstrajecten uitvoeren. Daar zijn een aantal partijen uit gekomen, waaronder SportStroom. Het ministerie van VWS houdt de vinger aan de pols inzake de kwaliteit van de dienstverlening door de coaches. SportStroom heeft in de loop van de jaren al honderden clubs begeleid en deelt haar ervaring graag. Den Ouden: 'Aan het aantal hulpverzoeken kunnen we zien hoe hoog de nood is: per dag komen er meerdere verzoeken binnen.'

Zonnepanelen bij MHC Hoevelaken

Energiecollectief

Een korte klap naar kostenbesparing is deelnemen aan het energiecollectief van SportStroom. Den Ouden merkt dat veel verenigingen op dit moment van hun huidige leverancier geen aanbod met vaste tarieven krijgen. 'Dat is zeer ongunstig; met een variabel tarief betaal je in de koudste (en dus duurste!) maanden van het jaar het hoogste tarief. Bovendien mag de leverancier een variabel tarief maandelijks bijstellen en kun je dus niet adequaat je energiekosten begroten.
Daarom spannen we ons in om elke vereniging in ons collectief wél van een vast tarief te voorzien. Daar zijn verenigingen erg blij mee!'
SportStroom kan dit bieden doordat de organisatie al jarenlang een trouwe achterban heeft en jaarlijks een enorm volume energie contracteert. Daardoor zijn er goede prijsafspraken met energiebedrijven. Bestuurders vinden het fijn dat ze zelf niet met een leverancier hoeven te onderhandelen; hun enige contactpersoon zit op de binnendienst bij SportStroom: toegankelijk en gemakkelijk. Den Ouden, lachend: 'Ja, wij nemen de telefoon wél op!'

'We spannen ons in om elke vereniging in ons collectief wél van een vast tarief te voorzien'

Aan de slag!

Elke vereniging is hartelijk welkom voor advies. Den Ouden: 'Samen een kop koffie drinken is zo gepland. We delen onze kennis graag en bovendien is er kosteloze begeleiding voorhanden.'

Voor meer informatie gaat u naar:
www.sportnlgroen.nl
www.SportStroom.nl

Bronnen:
[1] knvb.nl
[2] https://www.bngduurzaamheidsfonds.nl/leningen/sportlening/

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie