Milieulabel voor sportvelden en infill

ARTIKEL

Heidi Peters, maandag 19 september 2022

217 sec

'Jammer dat bij certificering microplasticvervuiling vooralsnog niet wordt meegenomen'

Over infill op kunstgrassportvelden is al jaren veel te doen. Niet alleen de sporttechnische kwaliteiten van de korrel tellen, ook de gevolgen voor het milieu en de spelers. Daarbij gaat het onder andere om de verspreiding van microplastics. Natuurlijke en biologisch afbreekbare infill, zoals kurk, boomschors en vermalen maïskolven, heeft zijn entree op de markt gemaakt. Sinds enige tijd is er ook GreenFill, een polymere korrel met de kwaliteiten van rubber infill, maar ook biologisch afbreekbaar. Binnenkort doet de EU uitspraak over het gebruik van polymere infill op sportvelden. Wat kan dit voor GreenFill betekenen?

René van Bremen

Het R&D- en ontwikkelplatform Senbis, dat zich bezighoudt met onderzoek naar en de ontwikkeling van polymere productoplossingen voor verschillende branches, lanceerde enkele jaren geleden GreenFill, een polymere, biologisch afbreekbare korrel. Daarnaast ontwikkelde Senbis een kunstgrasmat, GreenBlade genaamd, die ook volledig biologisch afbreekbaar is. Omdat de matten tot nu toe uit verschillende materialen bestaan, vormen de recycling en het hergebruik van kunstgras een uitdaging. De biologisch afbreekbare kunstgrasmat GreenBlade - die overigens nog niet commercieel verkrijgbaar is - kan volledig gecomposteerd worden, zonder uit elkaar te hoeven worden gehaald. Ook de gevolgen van microplasticvervuiling door vezelslijtage worden aangepakt; de slijtagedeeltjes worden namelijk op termijn door micro-organismen omgezet in natuurlijk componenten. 'Op 24 september is in Emmen de officiële opening van een GreenBlade-testveld dat gevuld is met GreenFill-infill', vertelt René van Bremen, verantwoordelijk voor businessdevelopment bij Senbis. 'Dit is het eerste volledig biologisch afbreekbare kunstgrasveld dat in de praktijk is gerealiseerd.'

Opening van trainingsveld met GreenFill bij sc Erica in Emmen

'De nieuwe GreenBlade-kunstgrasmat is volledig biologisch afbreekbaar'

Biologisch afbreekbare polymeren

Inmiddels zijn er in Nederland enkele trainingsvelden met GreenFill gerealiseerd en is er ook internationaal interesse in het product. Van Bremen merkt dat er bij Nederlandse gemeenten wat aarzeling heerst om GreenFill toe te passen, onder ander vanwege de komende besluiten hierover van de EU. 'De Europese Unie komt binnenkort met een beslissing over microplasticverspreiding door producten waarin bewust plastics zijn aangebracht. Daar valt ook infill van kunstgras onder. Het zou kunnen dat de EU helemaal geen polymere infills meer wil toestaan in sportvelden. Dan moeten er natuurlijke materialen gebruikt worden, zoals kurk of boomschors, of moeten er non-infillsystemen worden toegepast. Eerlijk gezegd verwacht ik niet dat dit gebeurt. Het is ook mogelijk dat polymeren wel worden toegestaan, mits ze biologisch afbreekbaar zijn. Dan wordt GreenFill weer interessant voor de markt en zal de aarzeling bij gemeenten ook weg zijn.' Dankzij de molecuulstructuur van de gebruikte biopolymeren is GreenFill, in tegenstelling tot conventionele plastics en rubbers, gevoelig voor micro-organismen zoals bacteriën en schimmels, zodat het afgebroken kan worden. De korrel wordt als het ware opgegeten door deze kleine organismen, waarna er alleen water, CO2 en biomassa (humus) overblijft. De beslissing over infill voor kunstgrasvelden door de EU staat voor deze maand op de agenda, vooruitgeschoven sinds april 2021.

'De EU neemt binnenkort een besluit over polymere infill'

Biologische afbreekbaarheid kan op verschillende manieren worden gemeten, onder andere in grondomstandigheden en in water. Met een afbreektijd van zeven maanden in grondomstandigheden haalt de GreenFill-infill van Senbis met gemak de ISO-normen, die vereisen dat de componenten binnen twee jaar verdwenen moeten zijn. De eis van zes maanden in water wordt logischerwijs niet gehaald; het is nu eenmaal niet de bedoeling dat de korrels na een fikse regenbui al verdwijnen. Dit wil overigens niet zeggen dat GreenFill niet biologisch afbreekt in water; het duurt alleen langer dan de norm voorschrijft. 'Door dit soort zaken gaat de verkoop van dit product op dit moment niet zo gemakkelijk, al is het mooi om te zien dat de gemeente Emmen hierbij vooroploopt. Sc Erica is heel tevreden over het trainingsveld met GreenFill; er is nu besloten ook een full-size voetbalveld voor deze club aan te leggen.'

Senbis GreenFill op kunstgras

Oude en nieuwe concepten

GreenFill is een industrieel vervaardigd kunststof product en is dus niet gemaakt van herverwerkte producten, zoals oude autobanden. Dat maakt prijstechnisch een verschil. 'De meest toegepaste infill is nog altijd rubber infill van vermalen autobanden, waarover veel rumoer is geweest. Kunststof infill is dus niet van rubber. Het is van een beheersbare constante kwaliteit en ook nog eens biologisch afbreekbaar. We verwachten dat er grote veranderingen zullen plaatsvinden in de infillmarkt. Zaken die hierbij een rol gaan spelen, naast de speltechnische eigenschappen, zijn de beschikbaarheid van natuurlijke grondstoffen, de mogelijkheden van hergebruik en recyclebaarheid en natuurlijk de microplasticsdiscussie. Met alle (sport)technische voordelen van kunststof en zonder de nadelen van microplastics heeft GreenFill een mooie positie, met interessante en goede eigenschappen. Ja, het is wat duurder, maar dan heb je ook het beste uit twee werelden.'

Nieuw: milieulabel voor sportvelden

Al in 2010 hield Van Bremen in Londen een presentatie over de ontwikkeling van een milieulabel voor sportvelden. De tijd was er toen kennelijk nog niet rijp voor, maar nu wordt er volop gewerkt aan een dergelijk label. Het milieulabel wordt onderdeel van het kwaliteitszorgsysteem van NOC-NSF voor sportvelden in Nederland. 'Hierin wordt GreenFill ook meegenomen, op ons eigen verzoek. Helaas wordt er in de beoordeling vooralsnog geen waarde toegekend aan de mate van microplasticvervuiling of de afwezigheid daarvan. Er wordt bijvoorbeeld gekeken naar materiaal- en energieverbruik, transportafstanden en het hele proces tot de aanleg van het veld, maar niet naar de impact van het veld op de omgeving zodra het in gebruik is genomen. Zo zou het theoretisch dus kunnen dat een product goed scoort voor het milieulabel omdat het gerecycled is, terwijl het slecht zou scoren voor microplasticvervuiling. Hier lopen we als Senbis wel tegenaan, maar we vertrouwen in dit verband op de realiteitszin van veldeigenaren, zoals de gemeente Emmen al heeft laten zien.'

Milieulabel, nu en in de toekomst

'Doordat microplasticvervuiling vooralsnog geen onderdeel is van een milieutoetsing, krijg je een onvolledig beeld, en daarmee een milieulabel voor sportvelden dat nog geen absolute waarde heeft. Dat is jammer, zeker gezien het belang dat we als maatschappij hechten aan het voorkomen van microplasticvervuiling. Wij kijken daarom nu al uit naar een uitbreiding van het milieulabel.' Van Bremen besluit: 'Het zou niet alleen in het belang zijn van Senbis, maar van de hele wereld, om juist die microvervuiling wél mee te nemen in de beoordeling. Er zijn foto's van aangespoelde vissen die zijn vergaan; waar eerst de maag was, ligt nu een bergje plastic op het strand. In sommige landen zijn rivieren helemaal verstopt door plastic flessen en andere kunststofresten. Natuurlijk zijn er veel partijen die al goede dingen doen, maar het zijn kleine stapjes. Daarom moeten we de bestrijding van microplasticvervuiling op zoveel mogelijk gebieden aanpakken. Ook persoonlijk vind ik het belangrijk om dit onderdeel zo snel mogelijk in dit nieuwe milieulabel op te nemen.'

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie