'Corona niet van invloed op investeringen in duurzaamheid'

NIEUWS

Wijnand Meijboom, vrijdag 7 januari 2022

181 sec

Mulier Instituut publiceert Jaarrapport Duurzame Sportinfrastructuur

Ook in coronatijd hebben gemeenten en sportverenigingen geïnvesteerd in maatregelen om sportaccommodaties duurzamer te maken. Dat blijkt uit het 'Jaarrapport Duurzame Sportinfrastructuur 2021' van het Mulier Instituut.

Veel verenigingen plaatsen zonnepanelen.

Tachtig procent van de sportverenigingen en 74 procent van de gemeenten geeft aan dat de coronapandemie niet van invloed is geweest op de investeringen in duurzaamheid en onderhoud van sportaccommodaties.

Uitstellen

Robert den Ouden van Sportstroom heeft een belangrijke nuancering: 'Clubs die in 2021 investeerden in verduurzaming hadden de jaren ervoor al gespaard hiervoor. Daarnaast is de praktijk toch echt dat regelmatig clubs hun investering uitstellen, vanwege het ingeteerd zijn op eigen vermogen. Op dit moment en zeker nog het komende jaar zijn de energieprijzen historisch hoog. Clubs zien hun energielasten mega stijgen. Het enige antwoord is energie besparen en daarin investeren. Die investering is dan wel weer sneller terugverdiend!'

Roy Verhagen van TopGrass ziet ondanks de coronamaatregelen nog voldoende investeringen in de sportsector. Hij beklaagt zich wel over de trage besluitvorming bij opdrachtgevers en met name gemeenten. 'Dit lijkt door het vele thuiswerken alleen maar erger te zijn geworden. Hiernaast zijn de coronamaatregelen in het voorjaar en de zomer vaak veel minder streng waardoor verenigingen in deze periode geen velden willen afstaan voor nieuwbouw of renovatie. In combinatie met de langzame besluitvorming resulteert dit vaak in een grote piekperiode van nieuwbouw en renovatiewerkzaamheden in de zomerstop. Er wordt door aannemers al jaren geprobeerd om deze piek te verminderen echter tijdens de corona zet deze trend zich dus alleen maar verder voort.'

Subsidieregelingen

Het rapport concludeert ook dat subsidieregelingen niet optimaal benut worden. Gemeenten en sportverenigingen maken niet optimaal gebruik van de subsidieregelingen SPUK Sport en BOSA. Het beschikbare subsidiebedrag is niet volledig gebruikt. Wel blijkt dat er ook verenigingen zonder BOSA-subsidie hebben geïnvesteerd in duurzaamheidsmaatregelen. Den Ouden komt ook clubs tegen die niet van BOSA gehoord hebben. 'Maar veel vaker hebben ze er wel van gehoord, maar weten ze niet wat er allemaal onder de regeling valt', zegt hij.

Database SportAanbod

De Database SportAanbod (DSA) draagt bij aan de kennis over veel aspecten van sportaccommodaties, aldus het rapport. De DSA wordt steeds uitgebreider. Ook worden de data gekoppeld aan andere databestanden, zoals CBS-data met gegevens over energieverbruik van objecten en het Kwaliteitszorgsysteem Sportaccommodaties van NOC*NSF. Dat levert volgens de onderzoekers relevante informatie op voor beleid en voor monitoring van bijvoorbeeld de Routekaart Verduurzaming Sport.

Seth van der Wielen, directeur van adviesbureau Kybys, vertelt dat zijn bureau de Database SportAanbod (DSA) en de jaarrapporten gebruikt bij de totstandkoming en onderbouwing van de beleidsadviezen. 'Wel signaleren we dat door onze koppeling van sportbeleid met technische ingenieurswerkzaamheden, nieuwe beleidsinzichten kunnen zorgen voor het blootleggen van kloven tussen theorie en praktijk. Neem het chemievrij beheren van sportvelden en de terugloop van de kwaliteit van de velden. En nee, die terugloop komt niet alleen door corona en bijbehorende geringere bespeling.'

Blinde vlekken

Sommige beleidsspeerpunten leiden volgens Van der Wielen tot 'eenzijdigheid' en 'blinde vlekken'. 'Neem de focus op energieverbruik en gas. Het rapport staat er bol van. Wanneer je voor je werk als techneut op een doordeweekse dag rondloopt op een willekeurige sportaccommodatie, dan kom je in een door hekwerk omgeven postzegellandschap van keurig geordende velden. Verder kom je geen kip tegen. De vooruitgang die we de afgelopen jaren hebben geboekt is dat je kantines ziet die meer van deze tijd zijn. De kleedkamers blijven vaak nog een beetje achter. Op de daken zie je alle soorten en maten zonnepanelen voorbijkomen en langs de velden heeft conventionele verlichting plaatsgemaakt voor led.'

Essentieel

'Opdrachtgevers zijn niet zelden verbaasd, wanneer we voor een duurzaamheidsscan komen met een top-5 aan quickwins die ze niet helemaal zagen aankomen. Natuurlijk zijn de reeds genoemde maatregelen essentieel, maar er kan en moet veel meer gebeuren.' Volgens hem is duurzaamheid veel breder dan zuinig omgaan met energie en gas. Van der Wielen: 'Duurzaamheid gaat over de balans van de ecologische kant van ons milieu met sociale en economische behoeften. Wat zouden we veel winnen wanneer we ons daar meer bewust van zouden zijn!'

Hij ziet daarom veel kansen om sportparken anders in te richten. Ze moeten toegankelijker worden voor passanten, andere sporters en mindervaliden en het moeten plekken zijn waar iedereen zich welkom en veilig voelt. Ook kunnen sportparken in zijn ogen speelser van opzet worden, met houtwallen, water en overhoeken die zorgen voor meer biodiversiteit en een natuurlijke bestrijding van bijvoorbeeld ziekten en plagen op sportvelden.

'We zijn weliswaar goed bezig, maar we zijn pas net begonnen!'

Volgens hem moet er vooral anders nagedacht worden over exploitatie, het gebruik van sportvelden, onderhoud, watergebruik en -opslag. Dit geldt ook voor materialen en oplossingen volgens het 10R-model voor circulariteit, zoals materialen die langer meegaan bijvoorbeeld of die hoogwaardig zijn in hergebruik of recycling. 'Zonder instandhouding van een overcapaciteit aan velden of onnodige inzet van kunstgras. Kortom, we zijn weliswaar goed bezig, maar we zijn pas net begonnen! De DSA en de inzichten die het geeft zorgt ervoor dat we de juiste stappen zetten in de juiste volgorde.'

Andere bevindingen uit het jaarrapport zijn:

Nederland heeft een fijnmazige en goed bereikbare sportinfrastructuur. Daardoor zijn Nederlanders tevreden over de sport- en beweegmogelijkheden in de buurt.
De coronapandemie heeft invloed gehad op het gebruik van de buitenruimte. Gemeenten hebben in beleid meer aandacht voor sport en bewegen in de buitenruimte en buitenspelen. Ook wordt er meer gesport in de openbare buitenruimte.
In tegenstelling tot het doel uit het sportakkoord zijn de gemeentelijke uitgaven aan sportaccommodaties tussen 2018 en 2020 gestegen.

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

Tip de redactie