Green Deal-regiem: soms een hoofdpijndossier, maar ook een uitdaging

ARTIKEL

Broer de Boer, woensdag 8 januari 2020

336 sec

Groene voornemens voor 2020

Nog even, dan lopen de fitnesscentra weer vol. Sigaretten worden symbolisch uitgedrukt, de agenda vrijgemaakt voor dierbaren, alcohol wordt afgezworen én de frituur gaat bij het grofvuil. Wie kent ze niet en heeft zich er nog nooit 'schuldig' aan gemaakt: de standaard goede voornemens?

Zijn natuurgrasvelden in 2020, na het verbod op chemie, nog steeds zo mooi groen?

Het jaar 2020 is een nieuw jaar én het begin van een nieuw decennium. Optimistisch, vol goede moed en goede voornemens gaan we januari 2020 in. Goede voornemens ontstaan als zaken anders lopen dan je zou willen. Hoe ligt dit in de groene sector? Zijn er hoofdpijndossiers? Gaan we ze nu écht oplossen en wat is de geschikte pijnstilling? Vanuit de redactie benaderden we enkele aannemers die in de aanleg en het onderhoud van sportvelden werken. De rode draad in de gesprekken was toch wel de Green Deal Sportvelden, die, zoals het nu lijkt, enigszins op de langere baan geschoven is. Ook de vraag of de opdrachtgevers al rijp zijn voor de transitie kwam regelmatig terug. Bij aannemers leeft bovendien de vraag of opdrachtgevers er anno 2020 voldoende rekening mee houden dat chemie- en onkruidvrije sportvelden duurder zullen uitvallen in onderhoud!

Jan Vrij wil de toenemende juridisering bij de uitvoering van onderhoud een halt toeroepen.

Vanaf 2020 meer samenwerken

Jan Vrij van AH Vrij Groen, Grond en Infra is er duidelijk over: 'In het nieuwe jaar moeten we meer vanuit het 'wij' dan vanuit het 'ik' denken om sportvelden effectief te kunnen onderhouden. De Green Deal en de Kaderrichtlijn Water (KRW) in de sportveldenbranche maken dat nodig. De KRW wordt ook bij ons steeds sterker gehandhaafd en wat de Green Deal betreft, moeten we binnen de kortste keren chemievrij en emissieloos gaan werken. Dus als het aan mij ligt, gaan we vanaf 2020 méér samenwerken.' En met 'we' bedoelt Jan Vrij de aannemer, adviseurs en opdrachtgevers op een project: 'De afgelopen tijd gingen we steeds meer juridiseren: als de uitvoering op papier maar klopt, als we ons maar aan de planning houden, daar worden we op gecontroleerd. Daardoor is de afstand tussen opdrachtgevers en adviseurs enerzijds en aannemers anderzijds de afgelopen jaren veel groter geworden, volgens Jan Vrij.

En dat is hem een doorn in het oog: 'In de huidige situatie zijn we als aannemer alleen maar de capaciteitsverstrekker. Onze praktijkkennis blijft onbenut en dat steekt weleens. Mijn mening is dat we in het sportveldonderhoud afscheid moeten nemen van RAW-bestekken. Binnen zo'n bestek hebben we alleen verplichtingen om het werk uit te voeren, maar het geeft geen enkele garantie voor de effecten. Als AH Vrij Groen, Grond en Infra willen we meer meedenken met onze opdrachtgever en zelf de verantwoordelijkheid nemen voor de effecten.' Hoe ziet Jan Vrij dat eigenlijk voor zich? 'We moeten meer toe naar prestatiecontracten, zoals ze die ook in de golfbranche kennen', zegt hij. 'Dat gebeurt niet omdat adviesbureaus bang zijn dat aannemers hun positie gaan innemen, maar dat is zeker niet zo. Ik waarschuw ervoor dat we een totaal andere manier van onderhoud krijgen. Door de effecten van de Green Deal en de KWR moeten we straks veel sneller kunnen schakelen om de sportbodems gezond te houden. Ik hoop dat we daar in het nieuwe jaar met elkaar aan kunnen werken.'

Betere grasbezettingen in 2020

Jan-Willem Kraaijeveld van GKB Machines klinkt aan de telefoon als een tevreden ondernemer. Zijn bedrijf kende de afgelopen jaren een stabiele groei. GKB Machines kenmerkt zich ook door vele activiteiten in het buitenland. Voor de Nederlandse sportveldensector ziet Jan-Willem Kraaijeveld de toenemende eisen op het gebied van milieuvriendelijkheid niet als een hoofdpijndossier, maar als een uitdaging, die kansen biedt voor zijn bedrijf. En daar hoopt hij ook in 2020 zijn schouders onder te zetten. Ook in 2020 komt GKB weer met een aantal nieuwe machines op de markt die chemievrij onderhoud van sportvelden ondersteunen. Jan-Willem: 'Met snijden, spikes en verticuteren kun je een heleboel bereiken als je een grasmat op een sportcomplex in topconditie wilt krijgen. Dat gebeurt al op veel accommodaties; wij experimenteren samen met graszaadleveranciers, aannemers en adviesbureaus om het beste boven te krijgen.'

Het snijden van de bovenlaag van een grasmat gaat ontegenzeggelijk de invasie van breedbladige onkruiden tegen. Toch is dit met het oog op doorbespeling niet de favoriete oplossing. 'De komende jaren zullen we hiermee nog meer moeten experimenteren. Gras moet als haren op een hond staan om onkruidgroei geen kans te geven. Dat betekent meer bewerkingen met de apparatuur die ik noemde en veel vaker gras bijzaaien bij bewerkingen.' Onder het Green Deal-regiem, zowel een hoofdpijndossier als een uitdaging, bestaat de oplossing om een veld in topconditie te krijgen volgens Jan-Willem Kraaijeveld uit een combinatie van werkzaamheden. 'Een zorgpuntje is de financiering hiervan. De budgetten voor sportveldonderhoud bij gemeenten en sportverenigingen zullen na 2020 omhoog moeten. Ik schat 20 à 30 procent, maar aannemers hebben daar beter zicht op. Het is maar waar gemeenten hun prioriteiten leggen. Ook kunstgras vraagt om beluchting en een maandelijkse topreiniging om onkruidgroei tegen te gaan.' Voor 2020 wil Jan-Willem, naast de traditionele goede wensen, iedereen een goed professioneel jaar met een goede grasbezetting toewensen. Aan GKB, met het motto 'The Worker is King', zal het niet liggen.

Jacco Meijerhof

Duurzame veldconstructies ontwikkelen

De eeuwige discussie over kunstgras en echt gras was en blijft ook in het nieuwe jaar voor Jacco Meijerhof (Hofmeijer) een dingetje! Deze aannemer uit Voorst (Gld.) werkt als onderaannemer weliswaar ook in 'het plastic', maar hij profileert zich het liefst als grasondernemer: 'In het sportveldgras hebben we grote stappen gezet en we hebben een ideaal klimaat voor gras. Toch wordt er naar mijn mening regelmatig onterecht naar kunstgras gegrepen', zegt hij. 'Jammer genoeg zie ik dat er op complexen met matig onderhoud van bestaande grasvelden toch besloten wordt om kunstgras aan te leggen. In veel gevallen was de bespeelbaarheid significant verbeterd met een geringe verhoging van het onderhoudsbudget. Dan was kunstgras wellicht niet nodig geweest.' Jacco Meijerhof vindt kunstgrasvelden geen toonbeeld van duurzaamheid. Ook heeft hij het gevoel dat er op basis van bespelingsuren naar de noodzaak toe wordt gerekend. Daarbij ziet hij als pijnpunt dat nog niet alles wat met de Green Deal te maken heeft goed geland is bij verenigingen en gemeentes. Dat zou anno 2020 moeten veranderen: 'Ze zien het probleem nog niet zo; ze moeten wennen aan de gedachte dat onderhoud anders kan. Ik vind het verstandig dat hierin helderheid komt. We moeten stoppen met mitsen en maren. Snelle veranderingen zijn de enige manier om de Green Deal door te voeren', aldus Jacco. Werk aan de winkel, dus! Dat geldt ook voor deze groenaannemer zelf: 'Ten eerste willen we regionaal werken. Ik wil in een halfuur op de plaats van bestemming zijn. Ook dat is duurzaam. Verder werken we mee aan het O2-project. Naast DCM werken daar zeven aannemers aan mee, om duurzame grasveldconstructies te realiseren.'

Bij Hofmeijer, als sportveldaannemer gestart in 2012, wordt ook sterk ingezet op een duurzame relatie met accommodatiebeheerders: 'Wij concurreren niet op prijs', zegt Jacco. 'We gaan voor kwaliteit en starten altijd met een eenjarig contract. Daarna pas maken we de stap naar een vijfjarig contract. We onderhouden nu onder andere 120 voetbalvelden. Er is bij ons nog nooit een vereniging afgehaakt na zo'n eenjarig contract.' Verbetering van samenwerking met andere partijen in de sector ziet Jacco niet als aandachtspunt voor 2020: 'Op professioneel gebied werkt dat in het oosten van Nederland heel goed. Als je aan kennisdeling denkt, ligt dat echter genuanceerder. Kennis zie ik als een marketinginstrument in de sector.' En uiteraard deelt ook Jacco zijn goede wensen voor het komende jaar met u als lezer!

Robin Castelijn: 'Nooit weer midden in een aanlegseizoen de sporttechnische normen strenger maken.'

Hoofdpijndossier: normaanpassingen kunstgras

Ook aan Krinkels, werkzaam in groen, infra, water en sport, vragen we hoe 2020 nog beter kan worden dan het jaar dat bijna achter ons ligt. We leggen de redactionele vraag voor aan Robin Castelijn. Hij is vestigingsleider in Wouw. 'Duurzaamheid is één van onze kernwaarden', zegt hij. 'Wij zijn dus ingenomen met de transitie van chemische naar chemievrije onkruidbestrijding in natuurgras. Door middel van méér en andere machinale bewerkingen kun je de onkruiddruk echt verminderen.' De overheid heeft overigens besloten de ingangsdatum voor een chemievrije sector, voorheen juni 2020, uit te stellen. Waarschijnlijk komt er dit voorjaar een lijst van onkruiden die op sportvelden nog chemisch bestreden mogen worden. 'Dit geeft lucht. Maar als je chemievrij onderhoud blijft uitstellen, komt er nooit iets van terecht', vindt Robin. 'In de regio Brabant zijn we hard bezig naast traditionele aanbestedingen ook aanbestedingen met een chemievrij kwaliteitsplan in de markt te zetten.'

Hij geeft aan dat gemeentes bij sportveldonderhoud realistischer moeten gaan begroten. 'Vroeger egde je een grasveld een- of tweemaal. Dat is straks bij chemievrij beheer niet meer voldoende. De overheid zou ook meer initiatief moeten nemen bij het stimuleren van elektrisch gereedschap en elektrische machines', verduidelijkt hij. 'Tenslotte zijn er ook gemeenten die het gebruik van elektrische machines in hun aanbestedingsplan opnemen en die niet meer op basis van emvi ronkende vijfdelige kooimaaiers op de velden willen.' Robin en met hem vele anderen krijgen toch wel een beetje hoofpijn van de normaanpassingen die de KNVB deed, halverwege het seizoen. Robin: 'Ik doel natuurlijk op kunstgras, waarvoor de normen voor een aantal technische zaken in januari 2019 opeens strenger werden. Aanbestedingen hadden vaak al plaatsgevonden. Vervolgens moesten de voetbalvelden een keuring ondergaan die gebaseerd was op nieuwe, strengere normen. Gelukkig kwam de KNVB alsnog met een transitieperiode. In de zomer aangelegde velden moesten per 1 december voldoen aan de nieuwe normen, maar nu is ook dat weer met een speelseizoen uitgesteld. Zoiets geeft aannemers natuurlijk adem, maar, analoog aan de pfas-perikelen, blijft het lastig om tijdens het spel de regels (normen, red.) te veranderen.' Robin: 'Sportvloeren die in beginsel zijn aangelegd op basis van de Sportvloerenlijst, werden afgekeurd, bijvoorbeeld vanwege onvoldoende schokabsorptie. Dit kon opgelost worden door meer infill in te werken of door andere aanpassingen.' Dit leverde extra, onnodig werk op. Robin hoopt dan ook dat zoiets zich in de toekomst nooit weer voordoet: 'Communiceer ruim van te voren over aanpassingen, zodat zowel de Sportvloerenlijst als de aannemers rekening kunnen houden met veranderde technische normen.' Robin Castelijn wenst namens Krinkels iedereen een duurzaam, gezond, prettig en sportief 2020 toe!

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie