'Stop met chemie op hockeyvelden'

ADVERTORIAL

Nino Stuivenberg, dinsdag 16 juli 2019

221 sec

Algavelan luidt de noodklok over algenbestrijding

'Ik voel me weleens een roepende in de woestijn', vertelt Ewoud van de Wetering van Algavelan. Hij ziet hockeyclubs en gemeenten op grote schaal milieudelicten plegen, maar er is niemand die aan de bel trekt. Ook de hockeybond neemt geen maatregelen. Ondertussen holt de kwaliteit van het oppervlaktewater achteruit en verdwijnen er insecten. Daarom luidt Van de Wetering de noodklok: 'Het is tijd voor actie.'

Als directeur van Algavelan reist Ewoud van de Wetering (58) heel Nederland door. Hij staat er versteld van wat hij op hockeyvelden door het hele land aantreft als het om algenbestrijding gaat. Van clubs die honderden liters zeep of waterstofperoxide gebruiken om hun veld te reinigen tot hockeyvelden waar biociden met een beregeningsinstallatie toegediend worden. Door gebrek aan kennis en handhaving vindt dit soort praktijken nog steeds op grote schaal plaats. Als het aan Van de Wetering ligt, is dat snel afgelopen. 'Het is twee over twaalf. De meeste hockeyvelden lozen op het omringende oppervlaktewater en/of het bodemwater. Daar komen de chemische middelen dus in terecht, en dat is een milieudelict.'

Het gaat Algavelan niet zozeer om de werking van verschillende middelen; daarbij zal iedere leverancier voor eigen parochie preken. Wel hamert Van de Wetering op het naleven van de wet. Chemie die wordt toegepast op een kunstgrasveld wordt meestal via de drainage afgevoerd naar het bodem- en oppervlaktewater, en dat mag niet. 'De maatschappelijke onrust rond het gebruik van chemische middelen in de openbare ruimte neemt terecht toe', vertelt hij. 'Veel insectensoorten verdwijnen. Bij hockeyvelden zie je dat ook: het veld is schoon, maar door uitspoeling is de naastliggende sloot volledig dood. We proberen zuinig om te gaan met water gezien de lage grondwaterstand, maar blijven het tegelijkertijd massaal vervuilen.' De waterschappen onderschrijven het belang van schoon water rond hockeyvelden inmiddels, maar op lokaal niveau ontbreekt het besef nog.

Verwarring

Veel clubs weten niet dat ze de wet overtreden. Initiatieven om daar iets aan te doen, zoals de bijeenkomst van het Kennisnetwerk Biociden vorig jaar in Zeist, leveren volgens Van de Wetering weinig op. 'Die bijeenkomst heeft bij clubs veel verwarring veroorzaakt', zegt hij. Onder andere het Ctgb (College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden) gaf daar een presentatie en benadrukte dat alleen toegelaten biociden gebruikt mogen worden. Van de Wetering heeft een probleem met de werkwijze. 'In de toelating staat dat je moet voorkomen dat het middel in het oppervlaktewater terechtkomt. Lees zinnen als: "Zeer schadelijk voor in het water levende organismen." Alles wat je op een hockeyveld aanbrengt, komt in de omgeving.' Clubs en gemeenten houden daar geen rekening mee. 'Ik zie bij grote gemeenten in het bestek staan dat biociden via de beregening toegediend kunnen worden. Als gemeente ben je dan helemaal verkeerd bezig. Voor de sportsector is dit heel slechte reclame.'

Ewoud van de Wetering van Algavelan

Contrast

Ter illustratie geeft Van de Wetering een voorbeeld. 'Als een professioneel bedrijf auto's wil wassen, moeten zij dit volgens de wetgeving doen op een locatie met een vloeistofdichte vloer, met geschikte afvoergoten en een olie- en vetafscheider. Zo wordt voorkomen dat de zeep in het milieu terechtkomt. Het kan toch niet zo zijn dat we van soortgelijke middelen tientallen liters op een hockeyveld aanbrengen en die vervolgens laten uitspoelen in het oppervlaktewater?'

Van de Wetering wijt het gedrag van veel gemeenten aan onwetendheid, maar ook aan wegkijken. 'Pas als ze zwart op wit zien staan dat ze de wet overtreden, worden ze wakker. Zo niet, dan blijft alles bij het oude.' Volgens Van de Wetering is meer aandacht nodig voor dit probleem, ook bij leveranciers. 'Zij claimen bijvoorbeeld dat hun middel 100 procent biologisch is of gebruiken namen met "bio" erin, maar het is allemaal chemie. Vraag naar het Msds-veiligheidsblad van het desbetreffende product, en dan niet van de verdunde versie, en lees wat er staat. Wij hebben niets te verbergen, iedereen kan deze bladen zo van ons krijgen. MO5 Sport is een product van Algavelan tegen algenoverlast dat werkt met micro-organismen. Levende materie, niks chemie. Met onze micro-organismen doden we helemaal niets, zelfs geen algen. Maar we ruimen letterlijk alle organische vervuiling op, zoals dode bladeren in het bos verteren, en zo verdwijnt de voedingsbodem.'

'De hockeybond houdt de boot af; dat vind ik dubieus'

Dubieuze rol

Wat niet helpt bij de onwetendheid van clubs, is de positie van de hockeybond. Van de Wetering legt uit: 'Wie op de website van de KNHB kijkt, ziet daar een verhaal over een hockeyclub in Deventer dat als best practice omschreven wordt. De bond schrijft daarbij over het toedienen van een middel: "Niet zoals gebruikelijk via het beregeningssysteem van de velden, maar met een mobiele sproei-installatie (getrokken motorvatspuit) achter de tractor."' Van de Wetering: 'In de toelating is het via de beregening toedienen al verboden door het Ctgb. En dergelijke producten rondspuiten in zulke hoeveelheden is arbotechnisch onverantwoord. Daarnaast: weten de sporters dit? Nee! Zo zal de kennis bij clubs nooit het juiste niveau bereiken. In een download lees je bovendien: "Wanneer het weer het toelaat (minstens drie dagen achter elkaar zonnig en droog weer) kan men het onkruid ook bestrijden d.m.v. een biologisch afbreekbare onkruidverdelger." Voor de duidelijkheid: ze zijn allemaal afbreekbaar en allemaal verboden!' Van de Wetering heeft de KNHB de laatste jaren diverse keren gemaild over deze zaken, maar zonder resultaat. Onlangs deed hij een nieuwe handreiking met het aanbod om te helpen en voor te lichten. 'De bond verwijst naar de Green Deal en het Sportakkoord, maar neemt geen concrete actie. Ze zijn niet eens bereid om met ons om de tafel te gaan zitten.'

Van de Wetering ziet dus veel misgaan op Nederlandse hockeyvelden. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILenT) zou op het middelengebruik moeten toezien met controles op deze velden. 'Maar in de praktijk vinden er nooit controles plaats', weet Van de Wetering. Hij verwacht dat die er pas komen als het onderwerp breed wordt uitgemeten in de media, zoals eerder bij kunstgrasvoetbalvelden het geval was. 'Inmiddels staan de media daar bol van en het publiek accepteert het niet meer. Maar van de hockeybond zal het initiatief in ieder geval niet komen. Zij houden de boot af, wat ik dubieus vind.'

Van de Wetering wil hockeyclubs een boodschap meegeven: neem je verantwoordelijkheid. 'Als je een oplossing zoekt, stap dan af van chemie. Gebruik biologie, bewezen resultaten, machines of een combinatie van beide, maar stop met chemie. Gemeenten claimen dat ze chemievrij beheren, maar spuiten ondertussen gewoon rotzooi op hun hockeyvelden. Of ze laten het beheer over aan vrijwilligers van een club en die weten ook van niks. Dat moet veranderen en daar moeten we samen aan werken: de bond, clubs, gemeenten en aannemers. De waterschappen zijn inmiddels wakker; nu de rest nog.'

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie