Kwaliteit van padelbanen heeft vele facetten

ARTIKEL

Guy Oldenkotte, dinsdag 6 november 2018

407 sec

Padelbaan is complexer dan enige andere sportvloer

De Koninklijke Nederlandse Lawn Tennisbond (KNLTB) streeft ernaar om padelbanen die zich onder zijn auspiciën scharen vanaf 1 januari 2019 verplicht te onderwerpen aan een keuring op basis van de nieuwe NOC*NSF-kwaliteitsnormen voor padel. Waar draait het dan allemaal om?

De mat krijgt veel te verduren; hij moet dus van hoge kwaliteit zijn.

Padel is in Nederland nog een relatief jonge sport, en wie niet oppast, trapt in dezelfde valkuil waarin vele andere accommodatiebeheerders u al eens zijn voorgegaan: gebrek aan kennis van zaken in een poging in de hype mee te gaan. De padelsport groeit hard, en dus staan verschillende aanbieders te trappelen om padelbanen aan te bieden. De aanbieders Rekre Sport, Padel Service Nederland en Padel Totaal waarschuwen geïnteresseerden om niet zomaar voor elk verkoopverhaal te vallen. 'Het bouwen van een padelbaan vraagt veel meer disciplines dan we gewend zijn bij het bouwen van een tennisbaan', zo merkt Serge Bos van Rekre Sport op. 'Je moet veel weten om een keuze te kunnen maken, maar bij veel verenigingen ontbreekt het aan specifieke kennis om een afgewogen beslissing te nemen. Ik kan het de clubs echter niet verwijten: de ene aanbieding klinkt nog mooier dan de andere. En wanneer de vereniging of de leden een plan wordt voorgelegd, dan is het verantwoorden van de prijs de makkelijkste stap.'

NOC*NSF in the mix

De mogelijke risico’s zijn ook NOC*NSF niet ontgaan. De sportkoepel is verantwoordelijk voor de kwaliteit van de Nederlandse sportaccommodaties. Om verenigingen die overwegen te investeren in een padelbaan bij te staan, heeft NOC*NSF de sport sinds afgelopen zomer opgenomen in het kwaliteitszorgsysteem. Zo zijn er normen voor onder meer de vloer, de kooi, het kunstgras en de belijning. Als het aan de KNLTB ligt, zullen clubs die meedraaien in de competities van de KNLTB vanaf 1 januari 2019 verplicht moeten beschikken over een goedkeuringscertificaat voor hun baan. Bestaande banen krijgen dispensatie voor die verplichting. Bos noemt die norm een zegen. ‘Twee padelbaan kosten ongeveer 100.000 euro. Dan wil je er wel zeker van zijn dat je waar voor je geld krijgt.’ Banken en financiers zullen eerder geneigd zijn financiële steun te bieden als ze weten dat ze geld steken in kwaliteit.

Waar bij een tennisbaan de bouw vooral een constructie of vloer betreft, wordt bij padel ook veel boven de grond gebouwd. De investering zit bij een padelbaan daarom grotendeels in de opbouw. De verhouding is ongeveer één derde in de grond en twee derde boven de grond. Er schuilt echter wel een addertje onder het gras. ‘Je kunt grofweg stellen dat de onderbouw goed is voor slechts één derde van de kosten, terwijl de opbouw, zoals de kooi, het duurste is. Daar staat wel tegenover dat die onderbouw ten minste dertig jaar meegaat. Je wilt die investering dus wel beschermen.’

Hoewel padel veel weg heeft van tennis, wordt voor padel juist een gebonden vloer aangeraden. De aanbieders Rekre Sport, Padel Service Nederland en Padel Totaal bouwen hun padelbanen op een onderbouw van Kropor, een cementgebonden split, dat bij de oudere tennisgeneratie nog bekend zal zijn als Mateco. Ook onder een padelbaan is de laag extreem waterdoorlatend. ‘Tegenwoordig wordt er geen rubberen naad meer toegepast, maar je kunt stellen dat Mateco dankzij padel een tweede leven heeft gekregen’, grapt Bos. Kropor is in feite een product van de familie Kroesen van Tennistotaal. ‘Sinds 1969 maakt de familie Kroesen al Mateco-banen. Sinds 1995 hebben we dit doorontwikkeld met een nieuwe werkwijze (KROesenPOReus, Kropor), waardoor we de banen nog stabieler en vlakker kunnen maken.’

Dat komt zeker bij padelbanen goed van pas. ‘Bij padel geldt zelfs een nog strengere norm voor de vlakheid dan de norm die we kennen voor tennisbanen. We hebben ons product en proces dan ook verder doorontwikkeld om hieraan te kunnen voldoen’, stelt Majoor. ‘Door de ambachtelijke manier waarop Kropor wordt aangebracht, kunnen wij door middel van dilataties bepalen waar de breuklijnen zullen zijn.’ Die stuurbaarheid is belangrijk, omdat alle betonsoorten uiteindelijk breuklijnen zullen vertonen. ‘Je kunt een baan ook aanleggen op schuimbeton, maar dat spuiten ze op de baan. Je bent dan bij de plaatsing van de breuklijnen afhankelijk van de zwaartekracht.’

De padelsport groeit hard, en dus staan verschillende aanbieders te trappelen om padelbanen aan te bieden

Majoor erkent dat Kropor in beginsel wellicht een duurdere oplossing is voor de onderbouw. ‘Maar je hebt in ieder geval geen last van opdooi, zodat je gewoon kunt blijven spelen. En als je de tijdlijn over dertig jaar zou berekenen, is het zelfs een goedkopere oplossing, omdat de onderbouw niet bijgewerkt hoeft te worden bij renovatie’, zo merkt hij op. Eén van de andere redenen waarom padelbanen beter op een gebonden laag kunnen worden gebouwd dan op een standaard-lavalaag, is dat het vanwege de glazen wanden praktisch niet mogelijk is om met zware walsen in de hoeken en strak langs de wanden te werken’, zo wordt opgemerkt. In dat opzicht kan dus gesteld worden dat een Kropor-fundatie het spelgenot en het aantal speeluren vergroot en de club dus ontzorgt.

Blauw, terracotta en groen zijn de officiële kleuren voor padelbanen.

Kwaliteit van mat essentieel

Padel wordt gespeeld op een kunstgrasmat. ‘De officieel goedgekeurde kleuren zijn blauw, groen en terracotta’, zegt Majoor. ‘Sommige verenigingen hebben graag een rode mat, die opgaat in de omgeving van rode tennisbanen. Andere willen juist dat de padelbanen zich onderscheiden en kiezen voor een blauwe mat, terwijl een groene mat juist weer als rustig wordt ervaren.’ Een combinatie van de kleuren, waarbij voor het veld een andere kleur wordt gebruikt dan voor de omgeving, is echter ook mogelijk. De keuze van de mat is erg belangrijk, zo merkt hij op. ‘Hoe korter de vezel, hoe sneller het spel.’ Volgens de norm mogen de vezels tussen de 10 en 14 mm hoog zijn. Vanwege de hoge intensiteit van het spel moet uitgegaan worden van een slijtage van 1 mm per jaar. ‘Hoe hoger de vezel, hoe langer deze meegaat’, zegt ook Abe Straatsma van Padel Service Nederland. De matten kunnen gemaakt zijn van monofilamentvezels of gefibrilleerde vezels. ‘De vezeldikte en het stekental zijn daarbij erg belangrijk voor de duurzaamheid van de mat.’ De vier padelspelers spelen namelijk op een veld van 200 m2; dat is 50 m2 per persoon. Bij het tennisdubbelspel heeft elke speler de beschikking over 125 m2, terwijl voetballers elk 200 m2 veld beschikbaar hebben. Rekre Sport gebruikt een mat van Edelgrass. ‘Het is een monofilamentmat met vezels van 12 mm en 10.000 dtex. Over de kwaliteit zitten we niet in: Edelgrass is een bekende en gerenommeerde tufter.’

Abe Straatsma

Padel Totaal produceert zijn eigen padelmat bij het Belgische Domo Sport Grass. 'Zowel Edel Grass als Domo weet hoe de weersomstandigheden in Nederland zijn. Bij hun perforatie van de backing is dus rekening gehouden met de noodzaak om neerslag snel af te voeren', stelt Willem Majoor. In de norm die vanaf 1 januari van kracht wordt, is vastgesteld dat padelbanen een waterdoorlatendheid moeten hebben van minimaal 500 mm per uur. Juist om die reden wijst hij op de noodzaak om puur Nederlandse systemen te gebruiken. 'Het klimaat in Spanje is heel anders. Dat een mat en ook de infill daar geschikt is, hoeft niet te betekenen dat dat ook geldt voor padel in Nederland', zo merkt hij op. Padel Service Nederland biedt verenigingen daarom twee opties. De eerste is een mat van de Spaanse fabrikant Mondo. 'Deze hoogwaardige kunstgrasmat wordt veel in Nederland gebruikt en ook voor de internationale World Padel Tour. Deze mat is speciaal voor de padelsport vervaardigd en heeft door zijn medium snelheid prettige speeleigenschappen voor zowel beginnende als gevorderde spelers', zo is de redenering van Abe Straatsma. 'Naast de Mondo-mat bieden wij verenigingen ook de mogelijkheid om te kiezen voor onze eigen in Nederland ontwikkelde en geproduceerde mat.'

Vochtgevoelig

Wat in de NOC*NSF-norm duidelijk anders is, is de eis voor het instrooizand. ‘Dat is niet het fijne zand dat ze bijvoorbeeld in Spanje gebruiken. Dat zou in Nederland al snel tot problemen leiden bij het afvoeren van het regenwater’, stelt Serge Bos. De combinatie zand en mat speelt ook nog een andere belangrijke rol. ‘Onze mat houdt het zand goed op zijn plaats, waardoor het niet gaat migreren naar de hoeken.’ Dat is belangrijk, omdat ook hier geldt dat voorkomen moet worden dat men regelmatig met onderhoudsmateriaal in de kooi bezig moet. Padel Totaal eist nog meer van zijn infill. ‘Naast de door NOC*NSF vastgestelde korrelgrootte en -verdeling eisen we zelf een bepaalde hardheid van de infill. Als het zand te zacht is, zal het snel slijten en stof worden; hierdoor krijg je te snel inklinking. Deze hardheid bevordert de duurzaamheid en waterdoorlatendheid’, aldus Majoor.

Serge Bos

Eisen aan het instrooizand zijn duidelijk anders in de NOC*NSF-norm

Een ander element is de kwaliteit van de kooi die gebruikt wordt voor het spel. Die zijn verkrijgbaar met een stenen achter- en zijwand, een glazen achter- en zijwand of een zogenaamde panorama-achter- en -zijwand. In dat laatste geval zijn er geen staanders in de achterwand, maar is de wand volledig van glas. ‘De drie glasdiktes die het meeste worden gebruikt, zijn 8, 10 en 12 mm. Ons advies is om minimaal 10 mm te kiezen’, stelt Willem Majoor. Een dikte van 10 mm is ook het minimum volgens de nieuwe norm. Welke keuze ook gemaakt wordt, Serge Bos raadt aan om regelmatig niet alleen het glas, maar ook de hele kooi te laten wassen. ‘Dat komt ook de coating op het frame ten goede.’

De NOC*NSF-norm schrijft voor dat het metalen frame van verzinkt staal moet zijn, dat de lasnaden behandeld moeten zijn met een zinkverf en alle andere metalen onderdelen met een zinkcoating. Deze regel (materiaalkeuze en verzinking) is geen onderdeel van de norm. Het toegepaste staal wordt normaal gesproken verzinkt, maar er zijn verschillende vormen en kwaliteiten van verzinking. Het is wel belangrijk om je te laten informeren over de manier waarop de delen van de kooi behandeld zijn. ‘Juist vanwege dat metalen frame is het belangrijk dat men een leverancier het groot onderhoud laat doen. Die kan alle verbindingen nalopen en controleren of alles nog goed vastzit. Bovendien kan dan gecontroleerd worden of de kooi geen beschadigingen heeft waardoor hij kan gaan roesten’, stelt Bos. Rekre Sport heeft besloten zijn kooi voortaan zelf in Nederland te maken. De constructie wordt ook door de andere aanbieders gebruikt. In het artikel ‘Voorkom een panna bij padel’ kon u vorig jaar al lezen hoe belangrijk het is dat u kiest voor de juiste constructie.

Padelbanen worden vanaf 6 m hoogte verlicht.

Horizontaal licht

Een aspect dat vaak wordt vergeten, is de verlichting van een padelbaan. Gezien de kleine afmetingen van een padelbaan kunnen de armaturen op lage hoogte worden geplaatst. Dat kan tot problemen leiden wanneer daar ledarmaturen voor worden gebruikt. ‘De installatiehoogte bij een padelbaan is 6 m. Wij plaatsen de armaturen daarbij helemaal horizontaal’, zegt Bos. Zijn systeem wordt ook gebruikt door Padel Totaal. Als de armaturen niet horizontaal worden geplaatst, kan dat tot grote lichthinderproblemen leiden. Bij ledverlichting geldt namelijk dat hoe lager de armatuur wordt geplaatst, hoe groter de hoek is waaronder deze wordt geplaatst. Het gevolg daarvan is dat men vanuit de omgeving recht in de armatuur kijkt. ‘Dat kan verblindend zijn voor toeschouwers en spelers op nabijgelegen banen’, zo erkent ook Willem Majoor. Omdat de armaturen horizontaal worden geplaatst, heeft Rekre Sport ervoor gekozen om niet vier, maar acht Philips-ledarmaturen te gebruiken voor het verlichten van padelbanen. ‘Daarmee kunnen we de hele baan goed uitlichten.’

Nederlandse ledarmaturen, een in Nederland ontworpen en gebouwde kooi en een Nederlandse of Belgische kunstgrasmat: het idee van Nederlands/Vlaamse kwaliteit voor een sport die vooral populair is in Spanje, heeft zowel voor- als nadelen. ‘Het grootste nadeel is dat, als je alles bij elkaar optelt, de prijs van zo’n systeem hoger uitvalt dan van andere’, stelt Bos. ‘Het is een beetje extra hier en een beetje extra daar, maar voor het hele systeem kan dat toch oplopen.’ Toch is hij een fan van Nederlandse producten. ‘Je weet dat je kwaliteit hebt. Mochten er zich onverhoopt toch problemen voordoen, dan kun je zo naar de fabrikant of leverancier bellen om ze te laten verhelpen.’ Dat eenvoudige contact biedt nog meer voordelen. ‘Het is voor kopers makkelijker om zich te oriënteren op het aanbod van leveranciers van padelbanen, want we kunnen ze eenvoudig meenemen naar de productielocaties. Zo kan een koper zelf zien en ervaren wat hij gaat bestellen.’

LOGIN   met je e-mailadres om te reageren.

REACTIES

jh v Rossen Tuesday 14 July 2020 Vraag ivm met toepassing "gras"matten indoor? Wat is het brandgedrag van deze kunststof grasmatten? snelheid van brandvoortplanting, rookvorming, enz?

download artikel

Tip de redactie