Gemeenten investeren massaal in kantopsluiting

ARTIKEL

Nino Stuivenberg, maandag 17 februari 2020

286 sec

Niets doen tegen verspreiding van infill is geen optie meer

Als de rechterlijke uitspraak van het OM in december één ding heeft duidelijk gemaakt, is het wel dat niets doen tegen de verspreiding van microplastics geen optie meer is. Gemeenten maken er daarom serieus werk van om kantplanken aan te schaffen. Navraag bij producenten van kantplanken leert dat de vraag explosief is gestegen: zij verwachten bij twee tot drie keer zoveel kunstgrasvelden planken te leveren als in 2019.

Greenmatter-kantplanken langs een kunstgrasveld.

Dat er jaarlijks veel infill van kunstgrasvelden in het milieu verdwijnt, is geen nieuws. De schattingen liggen tussen de 200 en 300 kilo infill per veld per jaar, blijkt uit onderzoek van de BSNC. Beheerders moeten de zorgplicht nakomen en de verspreiding van deze microplastics zoveel mogelijk voorkomen. Volgens het Openbaar Ministerie moeten zij zelfs alle maatregelen nemen die hierbij worden voorgeschreven. Regelmatig korrels terug het veld in vegen is dus niet genoeg. Kunstgrasvelden met infill moeten ook voorzien worden van uitloopmatten, verharding rond velden en kantplanken. De eerste twee maatregelen zijn redelijk standaard bij kunstgrasvelden, maar kantplanken zijn dat zeker niet. Na de uitspraak van de rechtbank in december is de vraag naar dit materiaal dan ook enorm toegenomen.

Prijskaartje

Voor gemeenten brengt dat een flinke kostenpost met zich mee, want het is niet goedkoop om een veld van kantplanken te voorzien. Jan-Willem Boon, onafhankelijk adviseur bij Gras Advies, heeft meerdere aanbestedingen met kantplanken begeleid en weet dus precies wat de kosten zijn. Boon: 'Alleen al voor de planken betaal je 8.000 tot 12.000 euro exclusief btw. Vaak moet het verzakte straatwerk opnieuw gelegd worden om de kantplanken stevig te bevestigen: ook dat kost al snel 2.000 tot 3.000 euro.' En als je het goed wilt doen, laat je bij bestaande velden ook bodemmonsters nemen, de boel opruimen en breng je roosters aan. Het bedrag loopt dan wel flink op, tot minstens het dubbele.

'Het leeft ontzettend, en na de rechtszaak in december is er ook meer druk van de politiek gekomen'

En dat terwijl kantplanken bepaald geen noviteit zijn, weet Boon. 'In de hockeysport wordt al jaren gebruikgemaakt van planken langs het veld, de zogenoemde slagplanken', vertelt hij. 'Vroeger waren deze van hout, tegenwoordig worden ze van kunststof gemaakt. Nu de vraag naar planken voor voetbalvelden toeneemt, zie je dat de aanbieders van slagplanken ze ook op die markt verkopen.' Vier partijen zijn momenteel op deze markt actief. Duvano, W&H Sports en Skor (voormalig Erma Sport) zijn de grootste leveranciers. Verder levert Circulus ook kantplanken voor hockey- en voetbalvelden.

Johan van der Stappen, Duvano

Grote steden zijn koploper

Duvano levert kantplanken in drie afmetingen: 15, 20 en 30 centimeter hoogte. De kantplanken van Duvano worden vervaardigd van gerecycled LDPE (low density polyethylene), in combinatie met uv-stabilisator en kunststof. Het bedrijf geeft tien jaar garantie op deze planken. Duvano maakt tevens kantplanken van gerecycled kunstgras; dit kunstgras is afkomstig van voormalig recyclingbedrijf Vink uit Barneveld. Johan van der Stappen, werkzaam voor Duvano, ziet dat grote steden vooroplopen bij de aanschaf van kantplanken. 'Zij zijn er telkens het eerst bij. Nu de rechtszaak tegen Enschede is geweest, worden ook andere gemeenten in Nederland ineens wakker. Er is nog veel werk te doen. Van de tweeduizend velden met rubbergranulaat zijn er nu zo'n tweehonderd van kantplanken voorzien: pas tien procent. Bij nieuwe kunstgrasvelden worden kantplanken nu bijna standaard aangebracht, maar bij oude velden wachten gemeenten liever tot de renovatie.'

Van die tweehonderd velden met kantplanken heeft Duvano het grootste deel geleverd en gemonteerd. Duvano doet de montage zelf: binnen een dag wordt een compleet veld voorzien van planken. Van der Stappen verwacht dat 2020 een druk jaar voor hen wordt. 'In 2018 hebben wij kantplanken geleverd op 58 kunstgrasvelden, in 2019 op 120 velden: een verdubbeling. Die verdubbeling komt er in 2020 zeker weer; wij rekenen erop kantplanken te leveren voor zo'n 300 kunstgrasvelden. Het loopt echt storm.' Waar januari normaal een rustige maand zou zijn, is het seizoen nu al volop begonnen. Duvano legt nu zes dagen per week kantplanken aan, in de zomer zelfs zeven. Naast voetbalvelden levert Duvano ook voor hockey. De afzet in die markt blijft redelijk stabiel met 30 tot 40 velden per jaar.

William van Diemen, W&H Sports

Circulair inkopen

W&H Sports heeft veel ervaring met de productie van slagplanken voor hockeyvelden. Toen W&H in 2018 de vraag kreeg om deze planken langs kunstgrasvoetbalvelden te leggen, is het bedrijf ook daarmee gestart. W&H biedt twee soorten kantplanken aan: van LDPE (gerecyclede kunststof) en van gerecycled kunstgras (Greenmatter). W&H en Lankhorst startten in 2018 met Greenmatter, in combinatie met Re-Match. Greenmatter is een initiatief om uit gerecycled kunstgras nieuwe producten te vervaardigen, zoals picknicktafels, parkbanken én kantplanken. Re-Match recyclet het kunstgras in Denemarken, waarna het door Lankhorst wordt omgevormd tot verschillende producten die door W&H op de markt worden gebracht. De Greenmatter-kantplanken van gerecycled kunstgras zijn al bij meerdere gemeenten aangelegd, waaronder in grote steden als Utrecht, Amsterdam en Rotterdam.

'We hebben dit jaar al ontzettend veel aanvragen voor kantplanken gehad', vertelt William van Diemen van W&H Sports als we hem ernaar vragen. 'Het leeft ontzettend, en na de rechtszaak in december is er ook meer druk van de politiek gekomen. Ik verwacht dat wij dit jaar twee keer zoveel kantplanken verkopen als in 2019. Vorig jaar werden ze eigenlijk alleen bij nieuw aangelegde velden toegepast; nu zie je dat ook veel bestaande kunstgrasvelden alsnog van kantplanken voorzien worden.' Volgens Van Diemen is er met name interesse in de Greenmatter-variant. 'Circulair inkopen is tegenwoordig belangrijk voor gemeenten. Met Greenmatter voldoen wij aan de eisen daarvoor. De kantplanken zijn gemaakt van gerecycled kunstgras; dat kunnen we garanderen met een grondstoffenverklaring en een Reach-statement. Een gemeente ziet zo precies in hoeverre zij bijdraagt aan het kleiner maken van de kunstgrasafvalberg.'

De LDPE-plank van W&H is in aanschaf goedkoper dan de Greenmatter-plank, maar in montage juist weer iets duurder. W&H Sports biedt de planken aan in hoogtes van 10, 15 en 20 centimeter. Ook W&H Sports heeft een eigen montageteam om de kantplanken aan te brengen. Een recent project in Leiden, waarbij 3 kilometer aan Greenmatter-kantplanken werd ingekocht, heeft het bedrijf geheel in eigen beheer uitgevoerd. Van Diemen benadrukt dat Greenmatter-planken een lange levensduur hebben. Als ze aan het einde van de technische levensduur zijn, neemt W&H de planken weer in. Ze zijn immers volledig recyclebaar, dus er kunnen gewoon weer nieuwe producten van vervaardigd worden. Hiermee levert Greenmatter een gesloten keten. Door de producten op zorgvuldige wijze te ontwerpen, worden metaal en kunststof gescheiden in het systeem toegepast. Dit garandeert dat alle componenten zonder additionele vervuiling en met een negatieve CO2-footprint gerecycled kunnen worden.

'Het belangrijkst is dat deze partijen aan het pionieren zijn'

Infill Guard is ontwikkeld door SKOR.

Nieuw systeem van SKOR

SKOR biedt drie verschillende opties aan. Het bedrijf levert twee soorten kantplanken: zelfgemaakte kantplanken en kantplanken van Duvano. Daarnaast heeft SKOR een eigen systeem voor kantopsluiting ontwikkeld: de Infill Guard. De Infill Guard is verkrijgbaar in 8, 20, en 34 cm hoogte en kan toegepast worden op velden zonder kantplanken. SKOR garandeert 100 procent werking voor dit systeem en geeft ook aan dat dit product volledig recyclebaar is. Elders in deze uitgave geeft SKOR in een advertorial meer informatie over Infill Guard.

Pilot met biobased planken

De vierde partij die planken produceert voor sportvelden, is Circulus. Dit bedrijf maakt biobased producten, waaronder slagplanken, vertelt Jaap Timmers van Circulus. 'Onze slagplanken bestaan uit reststromen: vijftig procent bestaat uit bermgrasvezels en vijftig procent uit gerecycled plastic. In de gemeente Utrecht zijn we in 2019 met een pilot gestart: twee hockeyvelden zijn daar voorzien van Circulus-slagplanken.' Timmers vertelt dat de hockeypilot momenteel nog gemonitord wordt. Het fabriceren van kantplanken specifiek voor voetbalvelden onderzoekt hij ook, maar dat is nu nog niet aan de orde. 'In principe is het materiaal dan hetzelfde, maar met andere afmetingen en vestiging. Wij zien daarvoor zeker wel mogelijkheden, maar zijn nu nog niet actief op die markt.'

Pioniers

Verschillen tussen de planken zijn er zeker, maar het is niet eenvoudig aan te wijzen of de een beter is dan de ander, concludeert Boon. 'Met de meeste kantplanken op voetbalvelden hebben we nu drie jaar ervaring. Als je alle opties naast elkaar legt, heeft iedere variant wel voors en tegens. Dat maakt ook niet uit; het belangrijkst is dat deze partijen aan het pionieren zijn. En je ziet dat dit materiaal werkt. Natuurlijk houdt een kantplank niet honderd procent van de infill tegen. Er blijft altijd wel iets aan schoenen of sokken kleven, zeker bij vochtig weer. Maar als je de verspreiding van infill met tachtig procent kunt terugbrengen, heb je ook een goed resultaat. Niks doen tegen microplastics is nu eenmaal geen optie meer.'

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie