Pieken op het juiste moment

ARTIKEL

Nino Stuivenberg, vrijdag 14 juni 2019

385 sec

Hoe De Kuip ieder jaar weer de beste grasmat van Nederland heeft

Een nieuw seizoen, een nieuwe prijs voor het grasteam van Feyenoord: Erwin Beltman en zijn collega's wonnen afgelopen maand voor de zesde keer op rij de VVCS-veldencompetitie. Spelers zijn lovend over het gras in De Kuip. Wat is het geheim? Fieldmanager Erwin Beltman geeft ons tekst en uitleg over het onderhoudsprogramma van de beste grasmat in Nederland. Wie zorgen er voor het veldonderhoud, wat doen ze anders dan anderen en op welke problemen stuit het team?


Het is daags na de laatste thuiswedstrijd (Feyenoord - ADO Den Haag) als we Erwin Beltman treffen in De Kuip. We schrijven halverwege mei; het eredivisieseizoen is afgelopen. Feyenoord Onder 13 heeft net op het Kuipgras mogen trainen en stapt van het veld. Het gras heeft zich ook dit seizoen goed gehouden; Feyenoord sloot de veldencompetitie af met een vrijwel perfect gemiddelde van 4,94. Dat betekent dat vrijwel iedere aanvoerder het veld de maximale score (5,0) gaf. Het verschil met de concurrentie was wederom groot.

Het gras in De Kuip is heilig.

Keuzemoment

Het roept de vraag op hoe het team dat jaar na jaar voor elkaar krijgt. Dat wil Beltman, Fieldmanager of the Year 2019, ons wel uitleggen. Het grasteam hanteert volgens hem in De Kuip een duidelijke filosofie: er wordt gewerkt met piekmomenten. Zo'n piekmoment is een thuiswedstrijd van Feyenoord; deze vinden tijdens het seizoen ongeveer eens per twee weken plaats. Daarbij komen dan nog eventuele Europese wedstrijden van de Rotterdamse club en interlands van het Nederlands elftal, dat ook een aantal keer per jaar in De Kuip speelt. 'Op een normale dag is ons veld niet top', vertelt Erwin Beltman. 'Maar dat hoeft ook niet, want het veld wordt dan niet bespeeld. Wij pieken op wedstrijddagen. Mijn manager Rico moest daar wel aan wennen toen ik hier net kwam werken, maar ik heb gezegd dat hij me op wedstrijddagen moet beoordelen. Inmiddels is hij het wel gewend.'

Het team Erwin Beltman is natuurlijk het gezicht van grasteam Feyenoord, maar het team bestaat uit nog vier andere vaste krachten: Henk Boverhof Rob de Bruijne Mark de Graaf Robbert Trouwborst

De voorbereiding op een nieuw seizoen begint wat de grasmat betreft ongeveer in mei. Beltman brengt dan een bezoek aan Hendriks Graszoden in het Limburgse Heythuysen. 'Dat doe ik samen met mijn tweede man, Henk Boverhof, en adviseur Arjan Knottnerus van Tarkett. Het doel van ons bezoek is om de beste graszoden te selecteren voor het nieuwe voetbalseizoen.' De zoden die Beltman kiest, zijn vijftien à zestien maanden opgekweekt bij Hendriks. 'We hebben weleens een jongere mat gehad, maar die was erg kwetsbaar. De noppen kwamen dan weleens in de netting van het veld. Een leeftijd van vijftien maanden is voor mij perfect. Je hebt wat last van straatgras omdat de mat meer doorgroeid is, maar hij herstelt ook beter.'

'Spelers zijn voor mij de belangrijkste maatstaf'

Een klein deel van het machinepark.

Wachten op de natuur

De nieuwe grasmat wordt, afhankelijk van de weersomstandigheden, meestal begin juli aangebracht in De Kuip. Eerst moet de oude mat nog afgeschraapt worden met de Fieldtopmaker, een klus die uitbesteed wordt aan loonbedrijf Frans van Schie. 'Deze mannen hebben het bedrijf tweeënhalf jaar geleden overgenomen van Ard Jan Maat, die destijds jammer genoeg overleden is', vertelt Beltman. Ieder jaar bij de renovatie proosten de mannen nog op hem. 'Hij was mijn steun en toeverlaat toen ik begon bij Feyenoord.' De samenwerking met het loonbedrijf is dus doorgezet. Op 1908 [het trainingscomplex van Feyenoord, red.] voert het team van Beltman al renovaties in eigen beheer uit, maar voor het stadionveld is dat vooralsnog niet het geval.

Als de zoden eenmaal in het stadion liggen, duurt het niet lang voor de eerste echte betreding plaatsvindt. In augustus begint de competitie en voor die tijd wordt er al op getraind. 'Het is weleens voorgekomen dat we een dag na aanleg van de nieuwe mat al een lichte training hadden. Dat is niet ideaal, maar het moet kunnen. Afgelopen seizoen was sowieso tricky, want het was natuurlijk ontzettend droog toen wij in de zomer ons jonge veld aanlegden. Op het hoogtepunt was de temperatuur op het veld 42 graden; dat is niet gezond voor een nieuwe mat. We moesten veel water geven en het gras was extra gevoelig voor schimmels, maar we hebben het gered.'

Het grasteam werkt met vier elektrische Infinicuts.

Met de grasmat doet De Kuip een heel jaar; tijdens het seizoen is er in principe geen herbezoding. Het gras, dat bestaat uit Engels raai en veldbeemd van Barenbrug (RPR) met Yellow Jacket, wordt eens per dag gemaaid. Door actief te bemesten - Beltman gebruikt meststoffen van ICL - en te beregenen brengt het team de grasmat langzaam in topconditie voor een piekmoment: een wedstrijd. Het succes daarvan staat of valt met het weer. 'Wij hebben hier in De Kuip natuurlijk geen dak, dus we zijn afhankelijk van Moeder Natuur', legt Beltman uit. 'Het kan dus voorkomen dat we bemest hebben en er op een wedstrijddag 20 mm regen valt. Dan kunnen we opnieuw beginnen. Maar dat is ook het leuke aan dit vak, om dat allemaal te managen.' Op wedstrijddagen houdt Beltman het weerbericht dus nauwlettend in de gaten. 'We hopen altijd weer dat er geen regen valt.'

Goed overleg

Op wedstrijddagen heeft het grasteam een vast ritme. 'Bij een normale thuiswedstrijd, zondag om 14.30 uur, verzamelen we rond een uur of zes 's ochtends. De eerste klus is het maaien van het veld', aldus Beltman. 'We maaien het veld eerst in de lengte met onze Dennis-maaiers. Met zijn vieren zijn we daar ongeveer drie kwartier mee bezig. Daarna maaien we het veld nog een keer, maar dan in de breedte. Daar gebruiken we de elektrische Infinicuts voor. De Infinicuts geven zonder twijfel het mooiste beeld, maar de Dennis-maaiers doen het beter als het gras hoger staat. Daarom gebruiken we vaak eerst de Dennis en gaan we er daarna nog een keer overheen met de Infinicut voor een mooi maaibeeld. Afgelopen zondag [tegen ADO Den Haag, red.] hebben we het veld op twee centimeter gemaaid. Voor een voetbalveld is dat aan de korte kant.'

Poppenkast De oplettende kijker heeft bij de wedstrijd Feyenoord-ADO iets opmerkelijks gezien in De Kuip: rond de middencirkel waren vijf cirkels gemaaid. Opvallend, want De Kuip heeft normaal altijd een gestreept of blokkenpatroon. Beltman had hiervoor echter een goede reden: 'Trainer Giovanni van Bronckhorst nam afscheid en hij heeft vijf prijzen gewonnen met de club. Dat vind ik leuk, zo'n klein gebaar. Maar normaal doen we dat niet, hoor, ik vind cirkels verschrikkelijk. Het voelde ook raar om ze te maaien, maar soms moet je uit je comfortzone komen. In principe maaien we alleen banen of blokken. De rest is eigenlijk poppenkast.'

Na het maaien en belijnen vertrekt het grasteam naar trainingscomplex 1908 om daar werkzaamheden te verrichten. Dat is puur voorwerk voor de maandag na de wedstrijddag, omdat de eerste selectie dan op 1908 traint. Verder staat de wedstrijddag uiteraard geheel in het teken van het Kuipgras. Beltman overlegt met de warming-uptrainer van de club en van de tegenstander op welk deel van het veld zij hun warming-up gaan doen. 'Het liefst laten we ze die afwerken op de zonnigste plek. Feyenoord heeft een vaste hoek voor de warming-up en loopoefeningen. Ook de tegenstander past zijn warming-up aan; dat gaat in goede samenspraak. Zo lukt het om de belasting zoveel mogelijk te spreiden.' In overleg met de aanvoerders besluit Beltman bovendien of er nog extra beregend moet worden.

Strakke banen, zo ziet Beltman zijn veld het liefst.

Op een wedstrijddag wordt het veld drie keer gemaaid

Zodra de wedstrijd begint, is het voor de fieldmanagers vooral kijken waar speelschade ontstaat. In de rust komen de mannen direct het veld op voor herstel. 'De schade tikken we dicht met harken en de losse proppen halen we ook weg', legt Beltman uit. Verder is er in dat kwartier weinig te doen. Het echte werk begint direct na het laatste fluitsignaal. 'Dan halen we de goals en de cornervlaggen weg. Ook maaien we het veld nog een keer met de cirkelmaaier, zodat de grasplanten goed overeind staan. Gras heeft immers licht en lucht nodig. Op een wedstrijddag maaien we het veld in totaal dus drie keer.' Al met al is het team na een wedstrijd nog tweeënhalf tot drie uur bezig. Op zondagmiddag is dat geen probleem, maar bij een avondwedstrijd wordt het dan natuurlijk laat. 'We zijn weleens tot drie uur 's nachts bezig geweest.'

Na een wedstrijd gaat de grasmat in de herstelmodus. Het grasteam doet er dan alles aan om de opgelopen schade te herstellen en de mat weer dicht te krijgen. Daar zijn verschillende manieren voor. 'We gaan er met de doorzaaimachine overheen en verticuteren regelmatig. De grasmat krijgt dan wel een opdonder, maar als je voldoende tijd hebt, kan het. In drukke periodes - we hebben weleens vijf bespelingen in tien dagen gehad - is het vooral zaak dat het veld vooraf goed in de bemesting en groei zit.' Het veld moet bovendien niet te hard worden. Om dat te voorkomen, communiceert Beltman regelmatig met spelers. 'Zij zijn de belangrijkste maatstaf. Ik overleg niet dagelijks, maar heb wel goed contact met ze.'

'Wij leren nog iedere dag door te blijven experimenteren'

Beltman bedient de beregening met zijn telefoon.

Voorgekiemd gras

Herstel is vooral in de winter bij veel clubs een probleem. Zo niet in De Kuip. In Rotterdam groeit het gras namelijk ook in de winter. Feyenoord heeft daar een aantal middelen voor. Dat zijn natuurlijk de groeilampen van SGL, maar ook een ander snufje: voorgekiemd graszaad. Beltman legt uit: 'We hebben een hekel aan kale plekken in het veld, vooral in de vijfmeter. In de winter kan het weleens lastig zijn die te herstellen. Daarom zetten we RPR en SOS van Barenbrug, onze vaste mengsels, in een bak en maken die nat. Vervolgens verwarmen we het gras vijf dagen op 23 graden. Als het ontkiemt, zaaien we het door in de vijfmeters. Daarna is het een kwestie van nat houden en de lampen erop. Bij de volgende wedstrijd is de vijfmeter vervolgens weer mooi groen.' Voor de Rotterdammers is het inmiddels geen experimenteren meer, maar dat was het ooit wel. 'Wij leren nog iedere dag bij.'

Het grasteam maakt veel gebruik van technologie. Beltman kan van afstand met zijn telefoon veel aansturen. Zo kan hij de beregening aan- en uitzetten in De Kuip, maar ook op de trainingsvelden. Elk veld is bovendien voorzien van camera's. Beltman laat op zijn telefoon zien dat hij met de camera's kan rondkijken en in- en uitzoomen. Zelfs als hij thuis op de bank zit, heeft hij volledige controle over de velden. Verder is de onderlinge communicatie in het team erg belangrijk, benadrukt Beltman. Bij twijfel wordt er altijd even heen en weer gebeld om te overleggen. Dat doet het team onderling, maar Beltman spart ook veel met Wout van Muilwijk (Vos Capelle) en Arjan Knottnerus (Tarkett).

Toptransfer

Alle ingrediënten samen maken De Kuip tot het beste voetbalveld in de eredivisie. Althans, volgens de aanvoerders van de clubs. Beltman over de veldencompetitie: 'Het niveau van de velden gaat langzaam omhoog in Nederland. De kwaliteit van machines en bemesting is goed, nu het personeel nog. Ik heb zelf geluk met mijn werkgever; we hebben hier de drang om de beste te zijn. Weer of geen weer, we staan er altijd. Voor mij is dat heel belangrijk: ik doe alles met mijn team!' Heeft Beltman nog ambities? 'Ik zie weleens Europese velden op de televisie en dan denk ik: dat wil ik ook proberen. Maar zoiets moet op je pad komen, bijvoorbeeld door een speler of trainer die een transfer maakt en aan je denkt. Het kan altijd gebeuren; je weet maar nooit.'

LOGIN   met je e-mailadres om te reageren.

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

download artikel

Tip de redactie